iefimerida.gr (9/9/2023)

Ο οίκος DBRS έδωσε την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα

“Την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα έδωσε ο καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS, αναβαθμίζοντας το αξιόχρεο της χώρας στη βαθμίδα BBB με σταθερές προοπτικές, από τη βαθμίδα BB (high) και τις σταθερές προοπτικές.:

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης:  Σημαντική εξέλιξη σε δύσκολη συγκυρία

 ****

α. Οι οίκοι αξιολόγησης λίγους μήνες πριν καταρρεύσει η οικονομία της Ισλανδίας την είχαν αναβαθμίσει.

Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη

Πηγή: Οικονομικά της Καθημερινότητας, Οίκοι αξιολόγησης και αξιοπιστία

Σε παλαιότερη σχετική δημοσίευση είχαμε γράψει ότι, ενώ τα συστήματα βαθμολόγησης των διεθνών οργανισμών έχουν μια ικανότητα πρόβλεψης της οικονομικής κατάρρευσης, κρίνονται αναποτελεσματικά στην έγκαιρη διάγνωση οικονομικών κρίσεων και προβλημάτων πτώχευσης. Μερικά παραδείγματα από το πρόσφατο παρελθόν της αναποτελεσματικότητας αυτής αναφέρονται τόσο σε επιχειρήσεις όσο και σε κράτη. (1) Οι οίκοι αξιολόγησης προτρέπουν την αγορά μετοχών της Enron τέσσερις μέρες πριν πτωχεύσει η εταιρεία τον Δεκέμβριο του 2001. (2) Οι οίκοι αξιολόγησης κατείχαν παραπλανητική θετική στάση στην πιο πρόσφατη (Σεπτέμβριος 2008) κατάρρευση της Lehman Brothers. (3) Οι οίκοι αξιολόγησης λίγους μήνες πριν καταρρεύσει η οικονομία της Ισλανδίας την είχαν αναβαθμίσει.

β. Αστοχες προβλέψεις και στο παρελθόν

Σωτήρης Νίκας

Τα παραδείγματα αστοχίας των οίκων αξιολόγησης είναι αμέτρητα. Από το 1975 μέχρι το 2009 μόνο μία χώρα πτώχευσε από όσες είχαν βαθμολογήσει με τη χαμηλότερη αξιολόγηση (CCC-). Αντίθετα, πτώχευσαν τέσσερις χώρες με βαθμολογία Β- και χώρες με ΒΒ-. Διευκρινίζεται ότι οι βαθμολογίες κάτω του ΒΒ- είναι γνωστές και ως non investment grade, δηλαδή ενέχουν κινδύνους. Είναι επίσης γνωστές και ως βαθμολογίες για «ομόλογα σκουπίδια».

Πόσο «μέσα» έχουν πέσει στην κατάληξη χωρών, στις οποίες είχαν δώσει υψηλές βαθμολογίες; Η κρίση χρέους στην Ευρώπη βρήκε την Ελλάδα το 2008 με βαθμολογία Α από τη Fitch, με A1 από τη Moody’s και με Α- από την S&P. H Ισλανδία πριν από τη χρεοκοπία είχε βαθμό Α+ από τη Fitch, Aaa από τη Moody’s και Α+ από την S&P. Αντίστοιχα, η Ιρλανδία εισήλθε στην κρίση (καταλήγοντας τελικά στον Μηχανισμό Στήριξης της τρόικας) με βαθμολογία ΑΑΑ από τη Fitch. O ίδιος οίκος μέχρι το 2010 υποβάθμισε την Ιρλανδία κατά τρεις μονάδες, σε ΑΑ-.

Αστοχίες υπήρξαν και στο παρελθόν. Για παράδειγμα, την περίοδο της ασιατικής κρίσης (1997-1998) η Ινδονησία ξεκίνησε με αξιολόγηση ΒΒΒ- και υποβαθμίστηκε μέχρι το Β-. Η Κορέα εισήλθε στην κρίση με ΑΑαπό τη Fitch, ενώ η Ρωσία, λίγο προτού χρεοκοπήσει, είχε βαθμολογία ΒΒ+ από τη Fitch, Ba2 από τη Moody’s και BB- από την S&P. Την ίδια περίοδο, η πιστοληπτική ικανότητα της Βενεζουέλας ήταν Ba2.

Αστοχες εκτιμήσεις έχουν παρατηρηθεί και στις αξιολογήσεις επιχειρήσεων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι οίκοι αξιολόγησης:

• Δεν προέβλεψαν το σκάσιμο της φούσκας των εταιρειών νέας τεχνολογίας και Ιντερνετ (Dotcom) στις αρχές της δεκαετίας του 2000.

• Αξιολογούσαν με Baa1 (Moody’s) τον ενεργειακό κολοσσό Enron που κατέρρευσε εν μια νυκτί το 2001, όταν αποκαλύφθηκε το επί ετών λογιστικό μαγείρεμα των ισολογισμών του.

• Eδιναν υψηλές βαθμολογίες («επενδυτικού βαθμού») στα subprimes, δηλαδή στα «τοξικά» ή αλλιώς ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου, που προκάλεσαν την παγκόσμια πιστωτική κρίση το 2008, με αφετηρία την κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς ακινήτων.

• Εδιναν σχεδόν άριστες βαθμολογίες στις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες που κατέρρευσαν το 2008, λόγω της πιστωτικής κρίσης, ή που δέχτηκαν κρατικά κεφάλαια για να επιβιώσουν. Ενδεικτικά, αναφέρεται η Lehman Brothers, η οποία είχε βαθμό «Α» τρεις μέρες προτού χρεοκοπήσει. Με βαθμό «Α-» κατέρρευσε ο ασφαλιστικός κολοσσός AIG το 2008 και με τον ίδιο βαθμό διασώθηκε επίσης με κρατικά κεφάλαια η βρετανική NotherRock.