…Η ιστορία της και των γύρω περιοχών ,όπως  είπαμε,  είναι  πάμπλουτη.  Αρχαία Αρκαδία (Παν,  Σάτυροι, Νύμφες) ,Λύκειον όρος, Νέδα, και φυσικά το μέγα κόσμημα, ο Ναός του Επικουρείου Απόλλωνος, χτισμένος (κατά την παράδοση)  από τον ίδιο αρχιτέκτονα του Παρθενώνα. Να μην ξεχνάμε, πως λίγα χιλιόμετρα παρακάτω από την Ανδρίτσαινα, βρίσκεται και  ο πραγματικός “ομφαλός” της  ενωμένης “εθνικά” αρχαίας Ελλάδας,  η Ολυμπία, τα Ολύμπια.

Αξεπέραστη, όμως,  είναι και η νεότερη ιστορίας της. Στα χρόνια της Οθωμανικής κατοχής και τα πρώτα χρόνια της απελευθέρωσης, διαδραματίστηκαν  εδώ αξιόλογα ιστορικά γεγονότα.    Θα μνημονεύσουμε συνοπτικά κάποια που δεν είναι γνωστά, μια και η Ιστορία γράφεται συνήθως από στρατευμένους “κονδυλοφόρους”, οι οποίοι, συνήθως,  είτε παραποιούν, είτε αποσιωπούν για τους δικούς τους λόγους σπουδαίες σελίδες της.

1.  Λίγα χιλιόμετρα έξω από την Ανδρίτσαινα, βρίσκεται το χωριό Φανάρι ,που στα χρόνια της Τουρκοκρατίας υπήρξε ισχυρό, περιφερειακό κέντρο με Αγά  διοικητή.  Ευρύτατος  τούρκικος πληθυσμός ήκμασε  στην εύπορη τούτη  περιοχή μια και από εδώ και κάτω, η γη είναι   πεδινή.  Εδώ φυτρώνει  πια και   η ευλογημένη ελιά, που στην Ανδrίτσαινα-Κουφόπουλο δεν ευδοκιμεί ,μια και το υψόμετρο σχεδόν αγγίζει τα 850 μέτρα στο Κουφόπουλο.

2. Στα Ορλωφικά,  το χωριό Κουφόπουλο (κουφός, μουγγός,   τόπος, απομονωμένο, μακριά από “περίεργα” βλέμματα χωριό), 2-3 χιλιόμετρα από την Ανδρίτσαινα και αρκετά πάνω από το Φανάρι, υπήρξε  “συνωμοτικό κέντρο”.  Σύμφωνα με τις μαρτυρίες τουλάχιστον 4 γενεών της  παλιάς οικογένειας Διαμαντή Καραδιαμαντή (σήμερα  Μιχελή) στο σπίτι τους  έγινε η συνάντηση των οπλαρχηγών που ήταν μυημένοι στο σχέδιο εξέγερσης στο Μωριά   υπό τους Ρώσους αδελφούς Ορλώφ (1770).

Στη μυστική συνάντηση (κάτω από τη μύτη των Τούρκων του Φαναρίου) πρέπει να έλαβαν μέρος, πέρα από τους οπλαρχηγούς της  περιοχής  και  Μανιάτες, οι οποίοι αρχικά αντιμετώπισαν με δυσπιστία τις ρώσικες υποσχέσεις γα σπουδαία στρατιωτική βοήθεια στην εξέγερση. Το Κουφόπουλο είναι  ο τόπος που κατοίκησαν κυρίως διωκόμενοι, φυγάδες, από πολλές περιοχές της χώρας και κυρίως από  Μάνη (ακόμα και σήμερα “Μανιαούρια” αποκαλούν τα γύρω χωριά  τους Κουφοπουλαίους)  από τα Ιταλοκρατούμενα, ελληνικά νησιά σήμερα, αλλά και από Σλαβο-Βλάχους τσοπάνηδες που κατηφόρισαν από την ΄Ηπειρο.  Οικογένειες με   τα επώνυμα Καπλάνης (δέκα, τουλάχιστον, οικογένειες),  Πασχαλίνος  ( 4 οικογένειες, μεταξύ αυτών και εκείνη του γράφοντος), Μπαρούνης  και Καρβούνης  .Η πρώτη με προέλευση από την ΄Ηπειρο-Μάνη και  οι τρεις τελευταίες, με  ιταλική καταγωγή.

 Οι οικογένειες  Καραδιαμαντή- Μιχελή από το Κουφόπουλο και Πατσιόπουλου  από την Ανδρίτσαινα,   φαίνεται πως είχαν  στενή σχέση με τους Μανιάτες Μαυρομιχαλαίους ( πληροφορία που δόθηκε στις μέρες μας στην οικογένεια Μιχελή  από   απόγονο  των Μαυρομηχαλαίων).  Αυτός ήταν και ο λόγος, που οι Μανιάτες εμπιστεύονταν  τους  Καραδιαμαντήδες και η μυστική  συνάντηση την παραμονή των Ορλωφικών, κανονίστηκε να γίνει στο σπίτι τους.  Μάλιστα, σύμφωνα με τις ίδιες μαρτυρίες ,  για να μην κινηθούν υποψίες, το ραντεβού ορίστηκε να γίνει    σε κάποια πανηγυρική μέρα του χωριού (27 Ιουλίου, του Αγ. Παντελεήμονα, 15 Αυγούστου της Παναγίας Καρκαλούς ή στις 8 Σεπτέμβρη,  εορτή της γεννήσεως της  Παναγίας). Τις μέρες αυτές, επισκέπτονταν το χωριό πλήθος πανηγυριστών από πολλά χωριά. Οπότε,  δε θα ήταν περίεργο στις αρχές και τον υπόλοιπο κόσμο, που κάποιοι Μανιάτες ή άλλοι ξένοι έκαναν επίσκεψη  στους συγγενείς και φίλους  τους στο Κουφόπουλο, μια από αυτές τις ημέρες που το χωριό πανηγύριζε.

       3.  Στο χωριό Κουφόπουλο από δικές μας τώρα οικογενειακές μαρτυρίες   που διασώθηκαν από γενιά σε γενιά,  πρέπει να έγιναν και κάποιες από τις μυστικές συναντήσεις των Μαυρομιχαλαίων με τον  Αναστάση (Τασιό) Πασχαλίνο, υποπρόξενο της Αγγλίας  για την προετοιμασία της  δολοφονίας του Ιωάννη Καποδίστρια. Αυτή η δολοφονία στοίχισε διωγμούς και άγριο κυνηγητό στην οικογένια του Τασιού Πασχαλίνου και των απογόνων του, για πολλά χρόνια μετά. Οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν στην Αγγλία και μετά στην Αμερική  ή και να αλλάξουν το επώνυμό τους από Πασχαλίνος σε Αδαμόπουλος .  (Σ.σ. Το επώνυμο της οικογένειας  αρνήθηκε  να αλλάξει μόνο η  σειρά γενιών   με τελευταίο εκπρόσωπο τον  πατέρα  του γράφοντος Ιωάννη Πασχαλίνο. Ο ίδιος αρνήθηκε επίσης να αλλάξει και  το επώνυμο των δυο παιδιών του ,  το οποίο τελικά άλλαξε σε Αδαμόπουλος για άλλους λόγους. ΄Ετσι, εκτός των άλλων “παράδοξων” στην οικογένεια…ευτυχήσαμε να ζήσουμε αλλόκοτες καταστάσεις. Για παράδειγμα, ακόμα και για τα  απλά  έγγραφα   να  απαιτούν για να μας τα χορηγήσουν …βεβαίωση  από επίσημη  αρχή πως  είχαμε πατέρα τον…πατέρας μας.  ΄Η με διοικητικές πράξεις   να βλέπουμε  να αναγράφεται υποχρεωτικά και το επώνυμο  πατρός και όχι μόνο το κύριο όνομα, όπως σε όλους τους ΄Ελληνες. ΄Ετσι… επισήμως , το πλήρες όνομα του γράφοντος είναι Νικόλαος Αδαμόπουλος του Ιωάννη Πασχαλίνου!)

 Γράφαμε, λοιπόν,  για το συγκεκριμένο θέμα εδώ σε κείμενά μας :

1. Ο ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ, ΡΩΣΙΚΟΣ ΕΠΕΚΤΑΤΙΣΜΟΣ-ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ,Ο «ΚΑΚΟΣ ΔΑΙΜΟΝΑΣ» ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (20/2/2017)

…Η συνθήκη αυτή επισφραγίστηκε με την περίφημη ναυμαχία στο Ναυαρίνο ( 8 Οκτώβρη  1827), όταν ο  τριεθνής στόλος υπό τους ναυάρχους Δεριγνί, Κόδριγκτον και Χέιδεν, κατατρόπωσε τον αντίστοιχο τουρκο-αιγυπτιακό του Ιμπραήμ . Η επανάσταση εδώ ακριβώς αναστήθηκε και αυτή η νίκη   έκρινε τη τύχη της δημιουργίας Ελληνικού κράτους .

Με την ανακήρυξη επισήμως του ανεξάρτητου ελληνικού  κράτους, οι καιροφυλακτούντες Ρώσοι συνεχίζουν την προσφιλή τακτική  τους να νοιάζονται αποκλειστικά και μόνο  για  τα δικά τους συμφέροντα και προλαβαίνουν να τοποθετήσουν κυβερνήτη της νεοσύστατης ,μικρής χώρας  που περιλάμβανε μόνο την Πελοπόννησο και τα γύρω νησάκια, τον Κερκυραϊκής  καταγωγής  Ιωάννη Καποδίστρια, Υπουργό των Εξωτερικών τους! Ο νέος κυβερνήτης είναι η μοναδική  εγγύηση της εξυπηρέτησης των ρώσικων συμφερόντων στη νέα χώρα και φυσικά από ελάχιστα έως καθόλου  των ελληνικών.

Κι αυτή  η τακτική θα φανεί αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στο Ναύπλιο, όταν πασκίζει να θεμελιώσει το νέο κράτος υπό την απόλυτη κηδεμονία των αφεντικών του. Από τις  πρώτες του ενέργειες, ήταν να απομονώσει τους αγωνιστές της επανάστασης, επώνυμους και μη, που γνώριζαν πολύ καλά με τίνος το αίμα ποτίστηκε η επανάσταση . Και όχι πάντως εκείνο των Ρώσων. Επιχείρησε  από τη αρχή να τους εξουδετερώσει, στήνοντας  εθνικό στρατό, κυρίως  από πρόσωπα «άκαπνα», αλλά πιστά στον κυβερνήτη (και παχυλώς αμειβόμενα) και από κάποιους άλλους, βαμμένους,  Ρωσόφιλους πολεμιστές.

Την ίδια στιγμή, αρνήθηκε κατηγορηματικά  μια στοιχειώδη σύνταξη  όχι μόνο στους ίδιους τους πρωτεργάτες  του αγώνα ,αλλά και στις χήρες και τα ορφανά εκείνων που  είχαν πέσει στα πεδία των μαχών. Παράλληλα, προωθούσε στις νεοσύστατες κρατικές θέσεις-κλειδιά δικούς του ανθρώπους, που είχαν αποδεδειγμένη ρώσικη υπακοή ή διέθεταν εμπορικά και άλλα συμφέροντα στη Ρωσία.  ΄Ηταν αυτό ακριβώς που ξεσήκωσε εναντίον του πολλούς από τους αγωνιστές και ήρωες της επανάστασης, ακόμα κι εκείνους που από παράδοση ανήκαν στο ρωσόφιλο  κόμμα.

΄Ομως, εκείνο που έκανε την αλγεινότερη εντύπωση όχι μόνο στην ελάχιστη τότε Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη ολόκληρη ,ήταν η φανατική και με κάθε μέσο συντριβή κάθε αντίστασης ή διαμαρτυρίας εναντίον του, που τη θεωρούσε αντίσταση εναντίον του κράτους. Η αυταρχικότητα του κυβερνήτη ήταν  πρωτοφανής, αφού δε δίσταζε στις επικλήσεις να δοθεί στο λαό σύνταγμα, να απαντά με την περίφημη φράση  «δε δίνεις ξυράφι σε μικρό παιδί. Θα κοπεί».

 Αυτή η αντίληψη περί ολοκληρωτικής εξουσίας του Καποδίστρια, φάνηκε και στον πόλεμο που ξεκίνησε στη Μάνη με την οικογένεια του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη (και όχι μόνο μ΄αυτή).Και  αν δεν ήταν η μοναδική  απόδειξη της αυταρχικότητας του Καποδίστρια,  υπήρξε, όμως, η πιο μοιραία.

 Η Μάνη ως γνωστό, είχε πάντα και στη διάρκεια της Οθωμανικής κατοχής μια ιδιότυπη συμπεριφορά  απέναντι στην Πύλη, η οποία αντιμετώπιζε την περιοχή ως σχεδόν ημιανεξάρτητο «δοβλέτι». Θα έλεγε κανείς πως είχε αποδεχτεί μια Μάνη   «κράτος εν κράτει», αφού ουδέποτε πάτησε πόδι κατακτητή Οθωμανού στα περίφημα χώματά της.

Κι αυτή δεν ήταν μια καινούρια συμπεριφορά. Από τα χρόνια ακόμα του Βυζαντίου, όταν επί 9 ολόκληρους αιώνες  οι Μανιάτες αρνούνταν να  εκχριστιανιστούν,  διακρίνονταν από  αισθήματα αντιπάθειας κατά πάσης μορφής εξουσίας, που δε σέβονταν και  προτιμούσαν να συμμορφώνονται στους δικούς τους νόμους και τις  παραδόσεις παρά στις κρατικές αρχές και τις εντολές της διοίκησης.

Η στάση του Ιωάννη Καποδίστρια υπήρξε εντελώς ταπεινωτική και προσβλητική απέναντι και σε μια αντιεξουσιαστική παράδοση αιώνων, όπως ήταν η μανιάτικη, που τη σεβάστηκαν όλοι, αλλά και απέναντι σε μια οικογένεια που έδωσε τα πάντα στην επανάσταση. ΄Ετσι, με περισσό θράσος και αποκοτιά, έθεσε τον Πετρόμπεη υπό παρακολούθηση στο Ναύπλιο και του αρνήθηκε μάλιστα, για να τον ταπεινώσει  ακόμα περισσότερο και  μια ολιγοήμερη άδεια να επισκεφτεί τη Μάνη.  Ο Πετρόμπεης ύστερα απ΄αυτό, τον Φεβρουάριο του 1831, θα δραπετεύσει στη Ζάκυνθο, αλλά θα συλληφθεί λίγο μετά, θα φυλακιστεί πάλι  στο Ναύπλιο ως υπόδικος με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας.

Σε μια άτυχη   συνάντηση Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη – Ιωάννη Καποδίστρια, που έγινε με τη μεσολάβηση του ρώσου ναυάρχου Ρίκορδ,  ο Κυβερνήτης συμπεριφέρθηκε τόσο περιφρονητικά και ταπεινωτικά στον υπερήφανο οπλαρχηγό, που εξεπλάγη και ο ίδιος ο Ρώσος. ΄Ηταν πια η ώρα να λογιαριαστεί η αντάρτικη ψυχή των Μαυρομιχαλαίων με τη ρώσικη, τσαρική αντίληψη περί  εξουσίας, που  εξέφραζε ο Καποδίστριας. Την αρχή του τέλους του κυβερνήτη της μικρής Ελλάδας σηματοδότησε εκείνη ακριβώς η συνάντηση.

Υπό την καθοδήγηση του ΄Αγγλου υποπρόξενου Αναστάση (Τασιού) Πασχαλίνου και την ανοχή του Γάλλου εκπροσώπου  στο Ναύπλιο,  πολλοί από τους αγωνιστές της επανάστασης  ορκίστηκαν εκδίκηση  για τα χρόνια της ταπείνωσης και των διωγμών  και  αποφάσισαν τη δολοφονία του κυβερνήτη.   Η δολοφονία έγινε στις 27 Σεπτέμβρη 1831 από το γιο του Πετρόμπεη Γεώργιο και τον αδελφό του Κωνσταντίνο. Ο τελευταίος τραυματίστηκε  επί τόπου από τον χωροφύλακα φρουρό του κυβερνήτη και λίγο μετά εξέπνευσε , ενώ ο Γεώργιος δικάστηκε αργότερα και εκτελέστηκε.

Το τέλος του Καποδίστρια σηματοδότησε  εκτός των άλλων και το τέλος της ρώσικης επιρροής στην Ελλάδα και την έναρξη της επικυριαρχίας των ευρωπαϊκών Μεγάλων Δυνάμεων στη νεοσύστατη  χώρα. (Σ.σ.  Θα συμπληρωθούν σε λίγο 200 χρόνια και οι ΄Αγγλοι αρνούνται ως σήμερα να ανοίξουν το φάκελο της δολοφονίας του Καποδίστρια. Είναι ο μοναδικός φάκελος σε ευρωπαϊκά κράτη που δε γνωρίζουμε μετά σχεδόν δύο αιώνες το περιεχόμενό του! Τί άραγε  κρύβουν τα μυστικά που δε θέλουν να βγουν οι ΄Αγγλοι στη φόρα για εκείνη τη δολοφονία; Η συμμετοχή ΄Αγγλων και Γάλλων είναι αναμφισβήτητη. Η προετοιμασία της δολοφονίας, άλλωστε, έγινε στο Επιτάλιο (Αγουλινίτσα), έδρα του υποπρόξενου της Αγγλία Αναστάση Πασχαλίνου. Τι άλλο θέλουν να κρύψουν οι ΄Αγγλοι; Παλιότερα, με αίτησή μας  στο αγγλικό υπουργείο  Εξωτερικών, ζητήσαμε  να μας επιτρέψουν την  πρόσβαση στον ερμητικά κλειστό  φάκελο της δολοφονίας του κυβερνήτη, αλλά απορρίφθηκε. Θα επανέλθουμε με δεύτερη επιστολή, εξώδικη τούτη τη φορά, έστω κι αν πιστεύουμε  πως δε θα υπάρξει και πάλι.

2. Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ(21/2/2017)

 Πολλά ήταν τα μέηλ που  λάβαμε, για να δώσουμε περισσότερες διευκρινίσεις για τον υποπρόξενο των ΄Αγγλών Αναστάση Πασχαλίνο στη πρόσφατη δημοσίευσή μας σχετικά με τη δολοφονία του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας.

Γράφουμε  στο κείμενο: «Υπό την καθοδήγηση του ΄Αγγλου υποπρόξενου Αναστάση (Τασιού) Πασχαλίνου…».

Εξυπακούεται πως πρόκειται για ΄Ελληνα υποπρόξενο της Αγγλίας και όχι για ΄Αγγλο!  Εν καιρώ, ετοιμάζεται και θα δημοσιευτεί  κι εδώ μια μελέτη για το εν λόγω πρόσωπο, που διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο ,ίσως και τον κυρίαρχο στη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια (Στην πραγματικότητα έπαιρνε εντολές από τους ΄Αγγλους  και επόπτευε  την τήρησή τους).

Ο Αναστάσης-Τασιός Πασχαλίνος, λοιπόν προέρχεται  από οικογένεια με Ιταλική καταγωγή, η οποία  άγνωστο πότε και από πού (πιθανότατα από Κέρκυρα ή Ζάκυνθο),  εγκαταστάθηκε μόνιμα στην ορεινή Ολυμπία και συγκεκριμένα στην Ανδρίτσαινα. (Σήμερα υπάρχουν  ακόμα απόγονοι με το επώνυμο «Πασχαλίνος»,  περίπου 3-4 οικογένειες στο Κουφόπουλο της Ανδρίτσαινας. «Πασχαλίνος» (Πασκουάλ) είναι ο πολιτικός εκπρόσωπος, απεσταλμένος του Πάπα. Μπορεί και με την ιδιότητα αυτή να έφτασε στον ελλαδικό χώρο και να παρέμεινε μόνιμα η πρώτη οικογένεια Πασχαλίνου.

Οι ΄Αγγλοι, διόρισαν υποπρόξενό τους ένα εξέχον μέλος της οικογένειας ,τον Αναστάση-Τασιό  Πασχαλίνο, ο οποίος έκανε έδρα του προξενείου  το Επιτάλιο (Αγουλινίτσα) ανάμεσα στα Κρέστενα και τον Πύργο. Ο Ιωάννης Καποδίστριας είχε θέσει υπό στενή παρακολούθηση τον υποπρόξενο και σκόπευε  μάλιστα να τον φυλακίσει .

Αυτό διαπιστώνεται καθαρά από τις επιστολές-αναφορές  του Παναγιώτη Αναγνωστόπουλου (4ος Φιλικός) στο Ναύπλιο  στον οποίο ο κυβερνήτης είχε αναθέσει τη σύλληψη του Πασχαλίνου   μαζί με άλλους 9 ή 10 πρωτεργάτες αγωνιστές-συνωμότες , τα ονόματα των οποίων μνημονεύει ο Αναγνωστόπουλος. Η εντολή της σύλληψης της ομάδας των Ανταρτών δεν έγινε ποτέ, όμως, επειδή ακριβώς ο Αναγνωστόπουλος επισήμανε στον Καποδίστρια  τον αντίκτυπο που θα είχε μια τέτοια σύλληψη του υποπρόξενου της Αγγλίας.

΄Ετσι ματαιώθηκε η  επιχείρηση. Ο Πασχαλίνος ελεύθερος , φαίνεται πως επέσπευσε το σχέδιο της δολοφονίας ,που την ανέθεσε στους  Μαυρομιχαλαίους.

«Αξίζει να σημειώσουμε εδώ πως οι δύο Μανιάτες εκτελεστές του Καποδίστρια, ούτε μια στιγμή δε φαίνεται να είχαν πιστέψει πως έπρατταν  κατά των συμφερόντων της χώρας και του λαού της. Αντίθετα. ΄Ηταν απόλυτα πεπεισμένοι πως επιτελούσαν έργο ηρωικό, έντιμο και πατριωτικό με την εκτέλεση του Τυράννου, όπως αποκαλούσαν πολλοί ΄Ελληνες τον κυβερνήτη.

Σπουδαία μαρτυρία  μας διασώζει ο    Νικόλαος Κασομούλης επί του θέματος των κινήτρων των εκτελεστών του Καποδίστρια, αναφερόμενος στα  μετά τη δολοφονία διαδραματισθένα:  «Ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης», γράφει, «αμέσως μετά κατέφυγε στο σπίτι του πρέσβυ της Γαλλίας βαρώνου Ρουάν, κραυγάζοντας: «Σκοτώσαμε τον τύραννο, σκοτώσαμε τον τύραννο. Μπιστευόμαστε την τιμή της Γαλλίας. Να τα άρματά μας».[57].

Είναι φανερό κι από τούτη και από άλλες όμοιες πληροφορίες πως Εγγλέζοι και Γάλλοι είχαν σχεδιάσει στην τελευταία λεπτομέρεια τη δολοφονία, εκμεταλλευόμενοι  την πικρία των αγωνιστών από τις προσβολές και την περιφρόνηση που εισέπρατταν από τον κυβερνήτη της χώρας για την οποία είχαν χύσει πολύ αίμα, του ίδιου του Καποδίστρια φυσικά απόντος  από τα πεδία των μαχών.΄Ομως, το πιο τραγικό ήταν πως δε δίστασαν να επωφεληθούν και από  την πίστη, την πεποίθηση των Μαυρομιχαλαίων πως  επιτελούσαν ιερό, πατριωτικό έργο  εκτελώντας τον τύραννο ,πράξη  που θεωρούσαν πως τους τιμά,  αφού απέβαινε επ΄ ωφελεία της πατρίδας.