ΑΝΕΠΑΡΚΗΣ Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ “ΑΝΤΙΓΟΝΗ” ΑΝ ΔΕΝ ΕΠΙΣΗΜΑΝΘΕΙ Η ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΤΟΥ “ΗΘΟΥΣ” ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΗΣ ΙΣΜΗΝΗΣ

 

Documento

 

«Πάρτε του το διαβατήριο, είναι τρομοκράτης»

“…ο θερμός πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας πυροδοτεί τον ψυχρό πόλεμο των γηπέδων, στον οποίο κάθε εκδήλωση στήριξης προς τον λαό της Παλαιστίνης αντιμετωπίζεται από τη Δύση ως πρόκληση ενάντια στην ειρήνη. Οι αθλητές που προέρχονται από τόπους μαρτυρικούς και καταπιεσμένους ούτε διστάζουν ούτε κάνουν πίσω. Για κάθε ισραηλινή σημαία σε δυτικοευρωπαϊκό κοινοβούλιο υπάρχει ένας Ερίκ Καντονά που τα λέει έξω από τα δόντια. Για κάθε γκριμάτσα βδελυγμίας για τα αθώα θύματα της Χαμάς ξεφυτρώνουν δέκα Μπενζεμά για να θυμίζουν τα 75 χρόνια ισραηλινής καταπίεσης. Η σπορά του αραβικού κόσμου πρωτοστατεί στις ανίερες δηλώσεις και η σημαία με τα τέσσερα χρώματα, μαύρο, λευκό, πράσινο και κόκκινο, ανεμίζει στα χέρια απλών φιλάθλων, κόντρα στο γαλανόλευκο εξάκτινο αστέρι του Δαβίδ”

****

Στην Αντιγόνη του Σοφοκλή δεν είναι μόνο  η  ομώνυμη  ηρωίδα που κλέβει την παράσταση ως χαρακτήρας με τη στάση και τη δράση της. Ο αρχαίος Αθηναίος ποιητής  άφησε τεχνηέντως στην εξέλιξη της υπόθεσης  έστω και στη μικρή παρουσία της στα δρώμενα, ως αντίθεση, να πέσουν  δυνατά τα  φώτα   και στην αδερφή της,  την  Ισμήνη. Κι αν έλειπε ο αντίποδας στη στάση της   Αντιγόνης  από την υπόθεση της τραγωδίας, ούτε η συμπάθεια και ο θαυμασμός θα ήταν τόσο βαθιά για την ηρωίδα  ούτε η στάση του  Κρέοντα τόσο  απεχθής και ασεβής,  ως ΄Υβρις.

Πάντως, οι περισσότεροι ερμηνευτές του ήθους των πρωταγωνιστών της τραγωδίας, εστιάζουν περισσότερο στους δύο  κορυφαίους πρωταγωνιστές ,  Κρέοντα και Αντιγόνη και παραβλέπουν   ή δεν έχουν τη διάθεση   να προχωρήσουν    σε μια  αρκούντως σημαντική παρατήρηση.   Στην πραγματική ,την πλήρη διάσταση της   αποτίμησης της πράξης της Ισμήνης  να δηλώσει άρνηση συμμετοχής στο θείο έργο και να αρκεστεί στις ευχές και την έκφραση συναισθημάτων αγάπης και συμπαράστασης στην αδερφή της.  Αντίθετα,  ο ποιητής , χωρίς ενδοιασμό  ΧΡΕΩΝΕΙ (ΚΑΙ)  ΤΗΝ ΙΣΜΗΝΗ, ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΡΕΟΝΤΑ   ΔΙΑΠΡΑΞΗ  ΥΒΡΕΩΣ!   ΔΕ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΣΕΒΕΣ, ΔΙΑΚΗΡΥΣΣΕΙ,  Ο ΤΙ (ΔΕΝ) ΕΠΡΑΞΕ Η ΙΣΜΗΝΗ  ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ (ΔΙ)ΕΠΡΑΞΕ Ο ΚΡΕΩΝ!

Το ίδιο και στο μύθο της τραγωδίας  της  σταύρωσης του Χριστού. Ο   άνθρωπος Ιησούς,   ως ο  πάσχων αδίκως, κερδίζει  τη συμπάθειά μας, που γίνεται περισσότερο ισχυρή από την παρουσία στο δράμα του μόνου προσώπου  που θα μπορούσε με μια  κουβέντα του να  σώσει τον ήρωα.  Του Ρωμαίου αξιωματούχου  Πιλάτου που επέλεξε   να «νίψει τα χείρας»  του αντί  να πάρει θέση στην άδικη καταδίκη του οιηματία Εβραίου  «χριστού».

Η στάση της ουδετερότητας  απέναντι στο άδικο ,  η αποστασιοποίηση από τον πόνο του πάσχοντος  και η επιλογή του «ισαποστακισμούύ  αντί της αναφανδόν  στήριξής του ή ακόμα και η  σύμπραξη με το δράστη και τον πρόξενο της ύβρεως, ήταν τα μυστικά της συνταγής των αρχαίων   ποιητών , ,  για να δώσουν ισχυρούς  πόντους στον αγώνα τους   για  την κατάκτηση του  στεφάνου της νίκης.

 Στα δρώμενα της  ζωή συμβαίνει το ίδιο.  Και μάλιστα οι αποστάσεις των μελών της κοινωνίας  από το δράμα του  αδίκως πάσχοντα, είναι όνειδος  και υποβάθμιση ,κυρίως του πολιτικού και δικαιικού   πολιτισμού της  “πόλης”, της  κοινότητας, του  ΄Εθνους ( κατά το Ρήγα Βελεστινλή-Φεραίο ).

Δε θα προχωρήσουμε σε συγκεκριμένους συνειρμούς και αναφορές στον τρόπο που η παγκόσμια κοινότητα αντιμετωπίζει  χρόνια τώρα  τραγωδίες, όπως αυτές :   α. Στην Αφρική με τις αιματηρές  συγκρούσεις  και  τις γενοκτονίες φυλών  μεταξύ τους , την πείνα, τις  επιδημίες,  τις εκατόμβες των νεκρών στα ταξίδια με σαπιοκάραβα ,  για αναζήτηση καλύτερης τύχης,   τις άθλιες συνθήκες ζωής των ανθρώπων της Μαύρης ηπείρου.  β.  Στην εξόντωση 700.000 ανθρώπων και τον εξαναγκασμό εκατομμυρίων  σε προσφυγιά κατά το  μακροχρόνιο πόλεμο της Συρίας με αποκλειστική ευθύνη των δυο δικτατόρων Πούτιν και  ΄Ασαντ γ. Στην εισβολή πάλι του Νέου Χίτλερ της Ρωσίας στην Ουκρανία,  με χιλιάδες νεκρούς εκατέρωθεν και υπαρκτό  τον κίνδυνο μιας  πυρηνικής καταστροφής, που δε θα διστάσει ο δικτάτορας να προκαλέσει, αν χάσει τον πόλεμο .  δ. Στην πρόσφατη τραγωδία, τη θηριωδία  της σφαγής αμάχων, ακόμα και  βρεφών στο Ισραήλ από την Ισλαμική, τρομοκρατική  Οργάνωση  Χαμάς. (Δολοφόνησε πάνω από 1.400 Ισραηλινούς και πήρε πάνω από 240 ακόμη ομήρους στη Λωρίδα της Γάζας.)

 

 Τα αυτονόητα και τα πασιφανή  χάνουν την αξία τους, όταν … χάνεσαι ως ιστορικός εκτιμητής    στην (περιττή) ανάπτυξή τους.