Βασική εστία κινδύνου για την Ελλάδα είναι το ότι παρά τη βελτίωση των επιμέρους ισοζυγίων, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών παραμένει αισθητά αρνητικό, αντανακλώντας τη διαρθρωτική εξάρτηση της οικονομίας από εισαγόμενα αγαθά και καύσιμα και καθιστώντας την ανάπτυξη ευάλωτη σε μεταβολές των διεθνών τιμών και του παγκόσμιου εμπορίου”.

******

Η επισήμανση του Γραφείου Προϋπολογισμού προειδοποιεί ότι η διεθνής ανάπτυξη είναι πρόσκαιρη και ότι η ελληνική οικονομία παραμένει δομικά εξαρτημένη από εισαγωγές. Μετά το 2032, όταν η Ελλάδα θα καταβάλλει περίπου 14 δισ. ευρώ ετησίως μόνο για τόκους, οι χρηματοδοτικές ανάγκες θα υπερδιπλασιαστούν. Τα ποσά μπορούν να βρεθούν μόνο με διαρκή πλεονάσματα, αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία και ευνοϊκές διεθνείς συνθήκες — που όμως δεν είναι δεδομένες. Ο βασικός κίνδυνος δεν είναι η άμεση χρεοκοπία, αλλά μια μακροχρόνια οικονομική στασιμότητα χωρίς παραγωγική ανασύνθεση.

_________

Η Διοτίμα σχολιάζει :

 

Το απόσπασμα του Γραφείου Προϋπολογισμού είναι πολύ πιο σοβαρό απ’ όσο φαίνεται με μια πρώτη, «τεχνοκρατική» ανάγνωση. Στην ουσία του δεν περιγράφει απλώς κινδύνους, αλλά προαναγγέλλει το στενό διάδρομο μέσα στον οποίο θα κινηθεί η Ελλάδα μετά το 2032.

Ας το αποδομήσουμε ψύχραιμα και καθαρά.

1. Τι πραγματικά λέει το Γραφείο Προϋπολογισμό

Λέει τρία κρίσιμα πράγματα:

1. Η παγκόσμια ανάπτυξη είναι πλασματικά ανθεκτική
   Δεν στηρίζεται σε παραγωγική ανασυγκρότηση, αλλά:
   • σε πρόωρη κατανάλωση λόγω φόβου δασμών,
   • σε στοκάρισμα αποθεμάτων,
   • σε απορρόφηση κόστους από τα κέρδη (που δεν κρατά για πάντα).
2. Ο γεωοικονομικός κατακερματισμός ήρθε για να μείνει
   Εμπόριο, εφοδιαστικές αλυσίδες, ενέργεια και κεφάλαια δεν θα κινούνται πλέον ελεύθερα. Αυτό σημαίνει:
   • ακριβότερες εισαγωγές,
   • μεγαλύτερη μεταβλητότητα,
   • λιγότερη διεθνή ρευστότητα.
3. Η Ελλάδα παραμένει δομικά ελλειμματική εξωτερικά
   Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών δεν είναι συγκυριακό:
   • εισάγουμε περισσότερα απ’ όσα παράγουμε,
   • εξαρτόμαστε από εισαγόμενη ενέργεια και ενδιάμεσα αγαθά,
   • άρα κάθε διεθνής αναταραχή μας χτυπά πολλαπλά.

➡️ Με απλά λόγια: η ελληνική ανάπτυξη δεν έχει «βάθος».

---

2. Το 2032 δεν είναι ημερομηνία — είναι τομή

Από το 2032:

• τελειώνει η περίοδος χάριτος,
• οι τόκοι μόνο φτάνουν ~14 δισ. € ετησίως,
• οι ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες διπλασιάζονται.

Αυτό αλλάζει ποιοτικά τη θέση της χώρας:

Σήμερα	Μετά το 2032
Δανεισμός ~7–8 δισ.	Δανεισμός >15 δισ.
«Άνεση» λόγω ESM	Πλήρης έκθεση στις αγορές
Χαμηλή πίεση	Μόνιμος έλεγχος αξιοπιστίας

👉 Η Ελλάδα παύει να είναι «ειδική περίπτωση» και γίνεται κανονικός, ευάλωτος δανειολήπτης.

---

3. Θα βρεθούν αυτά τα ποσά; Θεωρητικά ναι — πρακτικά με κόστος

Τα χρήματα μπορούν να βρεθούν μόνο αν συντρέχουν όλα μαζί τα εξής:

α) Συνεχή πρωτογενή πλεονάσματα 2–2,5%

Αυτό σημαίνει:

• περιορισμένες κοινωνικές δαπάνες,
• μηδενικά περιθώρια για «γενναιοδωρίες»,
• διαρκή δημοσιονομική πειθαρχία.

β) Διατήρηση επενδυτικής βαθμίδας χωρίς ρωγμές

Οι αγορές:

• δεν συγχωρούν πολιτική αστάθεια,
• δεν συγχωρούν δημοσιονομικό εκτροχιασμό,
• τιμολογούν αμέσως τον κίνδυνο.

γ) Ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον

Αλλά εδώ είναι το πρόβλημα:

το ίδιο το Γραφείο Προϋπολογισμού λέει ότι αυτό ΔΕΝ είναι δεδομένο.

---

4. Ο πραγματικός κίνδυνος: όχι η χρεοκοπία — αλλά η παγίδα

Το πιθανότερο σενάριο δεν είναι μια νέα “κρίση 2010”, αλλά κάτι πιο ύπουλο:

• υψηλή φορολογία για να κρατιούνται τα πλεονάσματα,
• χαμηλή πραγματική ανάπτυξη,
• συνεχής εξάρτηση από τον εξωτερικό δανεισμό,
• κοινωνική κόπωση χωρίς ορατή προοπτική.

👉 Μια χώρα τυπικά “σταθερή”, αλλά ουσιαστικά καθηλωμένη.

---

5. Το κεντρικό πολιτικό ερώτημα (που δεν τίθεται)

Το ερώτημα δεν είναι:

«Θα πληρώνουμε τους τόκους;»

Αυτό θα γίνει — με όποιο κόστος.

Το ερώτημα είναι:

Με ποια οικονομία θα τους πληρώνουμε;

• Με οικονομία κατανάλωσης και εισαγωγών;
• Με τουρισμό ευάλωτο σε κάθε διεθνή κρίση;
• Ή με πραγματική παραγωγική ανασύνθεση;

Χωρίς αλλαγή υποδείγματος, ο προϋπολογισμός του 2026 είναι απλώς προθάλαμος του 2032.

---

Συμπέρασμα

Η επισήμανση του Γραφείου Προϋπολογισμού είναι μια θεσμική προειδοποίηση χωρίς κραυγές:

Η Ελλάδα μπαίνει σε μια δεκαετία όπου το χρέος παύει να είναι «διαχειρίσιμο τεχνικά» και γίνεται ξανά πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα.

Το αν αυτό θα εξελιχθεί σε νέα επιτήρηση, ή σε ώριμη κυριαρχία, δεν θα κριθεί από τους αριθμούς —
αλλά από τις επιλογές που δεν γίνονται σήμερα.