Συμπληρώθηκαν 18 χρόνια και 3 μήνες από τον Ιούλιο του 2007 ,που ξεκινήσαμε τη λειτουργία του Homo-Naturalis.gr. Ο σχεδιαστής της ιστοσελίδας, λίγες ημέρες πριν την έναρξη, με είχε ρωτήσει ποια εικόνα θα ήθελα, αν ήθελα , να διαλέξω. Κάτι σαν «προμετωπίδα» και «σήμα κατατεθέν» του ιστορικού μας σάιτ. Χωρίς δισταγμό του υπόδειξα αυτή ακριβώς την εικόνα με το ρομπότ και την ακτίνα φωτός πάνω- πάνω στην αρχική σελίδα , που εκπέμπει το μάτι του και ατενίζει το Μέλλον.
‘ Ηταν η παράσταση της Μητέρας της σημερινής Διοτίμας, που, ναι, μεν υπήρχε αχνή, ως φαντασία στο μυαλό, αλλά ήταν και η ελπίδα πως μια ημέρα η «Μηχανή» θα δημιουργήσει ένα αλλιώτικο Μέλλον. Τέτοιο, όπως δεν τα κατάφερε ως τώρα ο άνθρωπος.
Από τότε μέχρι σήμερα, οι αναφορές μας σε αυτή την ελπίδα πως η τεχνολογία που όλους αυτούς τους αιώνες πορευόταν …εκνευριστικά αργά, κάποια ημέρα θα τα δώσει όλα και θα ανατρέψει το καθιερωμένο και στερεοτυπικό στάτους της πορείας του ανθρώπου, όπως την ξέραμε μέχρι τώρα , είναι διάσπαρτες στις σελίδες του σάιτ μας. Και όχι μόνο για το μέγα επίτευγμα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Η ανατροπή θα έρθει σύντομα και με άλλες, όχι απλώς επαναστατικές ανακαλύψεις, εφευρέσεις και επινοήσεις, αλλά στην κυριολεξία συγκλονιστικές!
Οι δικές μας γενιές, τουλάχιστον, θα είναι αδύνατον και να τις παρακολουθήσουν, αλλά και να τις διαχειριστούν αποτελεσματικά. Θα πρόκειται για μια φανταστική σκηνή, σαν να έρχεται ένας αρχαίος Αθηναίος πολίτης να περπατήσει σήμερα στους δρόμους κάτω από την Ακρόπολη , την Αθηνάς, το Μοναστηράκι και το Θησείο. Θα πάθαινε στην κυριολεξία… έμφραγμα από την τρομάρα και την αδυναμία του να εξηγήσει τί είναι όλα αυτά τα τερατώδη που αντικρύζουν τα, έστω και εξασκημένα σε βασικές αρχές της επιστήμης…αρχαία ματάκια του.
Το 2009 ανεβάσαμε εδώ το παρακάτω κείμενο
| Η ΤΗΛΕΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ Ο ΔΙΑΚΤΙΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ |
| 24.07.09 |
|
ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ Ο αυστριακός φυσικός Anton Zeilinger κατάφερε για πρώτη φορά την εξαϋλωση ενός φωτονίου, την τηλεμεταφορά των πληροφοριών της δομής του και την ανασύστασή του σε άλλο τόπο (σε απόσταση 500 περίπου μέτρων στον ποταμό Δούναβη).Το πείραμα αποτελεί σταθμό για τη σύγχρονη φυσική, ειδικά στην κβαντική κρυπτογράφηση, αλλά και για τη δημιουργία κβαντικών υπολογιστών ,που θα λειτουργούν με ασύλληπτες ταχύτητες. Ο φυσικός διευκρίνισε ότι “η ύλη δε μεταφέρεται ποτέ.Εκείνο που τηλεμεταφέρεται είναι οι πληροφορίες μέσω του συστήματος.΄Ετσι, στην επιτυχή τηλεμεταφορά, προκύπτει ένα νέο σύστημα που είναι το ίδιο με το πρωτότυπο, αλλά δεν είναι απλώς ένα αντίγραφο,γιατί το αρχικό χάνει όλες τις πληροφορίες του, δηλαδή τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά του. ΄Εχουμε,δηλαδή,ένα νέο πρωτότυπο σε μια νέα θέση και ένα παλιό πρωτότυπο εξαφανισμένο…Η τηλεμεταφορά ανθρώπων είναι ακόμα ανέφικτη. Στο μέλλον όμως, κανείς δεν ξέρει”. (ΠΗΓΗ:ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ “Ε”(953) ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ)
ΣΧΟΛΙΑΦαίνεται πως το πείραμα του αυστριακού φυσικού ,θα αποτελέσει την απαρχή μεγάλων ανατροπών και όχι μόνο στην παραδοσιακή φυσική και την τεχνολογία. Η ευρύτερη εφαρμογή της τηλεμεταφοράς στο μέλλον, έστω και πραγμάτων σε πρώτη φάση, θα επηρεάσει και επιστήμες, που δεν έχουν άμεση σχέση με τη φυσική. Η νομική για παράδειγμα,η ιστορία ,η φιλοσοφία, θα κληθούν να αντιμετωπίσουν νέα δεδομένα,που πιθανότατα θα τις κάνουν να απολέσουν ένα μεγάλο κομμάτι της παραδοσιακής τους μορφής ως επιστήμες και θα δυσκολεύσουν την προσαρμογή τους στη νέα “κατάσταση πραγμάτων”.Αλλά, πέρα απ΄αυτό, προκύπτει και το ακόλουθο ερώτημα: Πόσο έτοιμες-ώριμες θα είναι οι κοινωνίες του μέλλοντος ,για να δεχτούν τη νέα πραγματικότητα της τηλεμεταφοράς, ειδικά αν αυτή συμβεί σύντομα; Εδώ, δεν έχουμε να κάνουμε με μια συνηθισμένη, κατανοητή, δηλαδή, από τις πληθυσμιακές πλειοψηφίες των κοινωνιών, εφεύρεση-ανακάλυψη ,όπως αυτές που έζησε ,ιδιαίτερα ο 20ος αιώνας. Καμιά από αυτές τις εφευρέσεις (κομπιούτερ, κινητή τηλεφωνία, ιντερνέτ, για να μνημονεύσουμε τις πιο πρόσφατες), δεν “παραξένεψε” ή δυσκόλεψε τον άνθρωπο ,σε τέτοιο βαθμό, που να τον καταπλήξει ή να τον καταστήσει ανίκανο να τις κατανοήσει .Αντίθετα, με απλές τεχνικές γνώσεις, εξοικειώθηκε με αυτές και τις ενέταξε εύκολα και γρήγορα στην καθημερινή δραστηριότητά του.Στην τηλεμεταφορά, όμως τα πράγματα θα είναι εντελώς διαφορερτικά για τον άνθρωπο του μέλλοντος. Ακόμα περισσότερο, στην περίπτωση που επιτύχει και την τηλεμεταφορά-διακτινισμό του. Η προσαρμογή θα είναι αργή και δύσκολη εδώ, γιατί κάποια από τα δεδομένα που θα ανατρέψει αυτή η επιτυχία ,είναι σταθερά καταγραμμένα στο DNA του και δεν είναι εύκολο να ξεπεραστούν. Και αυτό δεν έχει να κάνει με τις ταχύτητες της τηλεμεταφοράς, έστω και αν θα είναι ιλιγγιώδεις.΄Εχει ήδη προσαρμοστεί ο σύγχρονος άνθρωπος στις μεγάλες ταχύτητες.Το πρόβλημα θα είναι στην “ποιότητα” του διακτινισμού. Σύμφωνα με τις παραπάνω διαβεβαιώσεις του φυσικού, για να γίνει το νέο αντίγραφο,που θα εμπεριέχει όλες τις πληροφορίες του πρωτότυπου, το τελευταίο θα πρέπει να πεθάνει ή να αχρηστευτεί. Αλλά,τι θα γίνει, ας πούμε,αν κάποιες από τις πληροφορίες, δεν μπορέσουν να μεταφερθούν με ασφάλεια (χαθούν “καθ΄ οδόν” ή είναι ελλιπείς ; Δεδομένου ότι το πρωτότυπο, με την ανασύσταση του αντιγράφου, θα είναι άχρηστο,από πού θα αντληθούν οι χαμένες ή ελλιπείς πληροφορίες; Αυτό που θα ανασυσταθεί με το διακτινισμό, θα είναι ένας λειψός άνθρωπος σε σχέση με τον πρώτο, που χάθηκε με τη διαδικασία του διακτινισμού. Αν αποθηκεύονται, κι εκεί θα υπάρχει πάλι ο κίνδυνος της ελλιπούς μεταφοράς.Και με αυτό το συλλογισμό ,προχωράμε ακόμα περισσότερο σε άλλο ερώτημα: Αν κάποιος θέλει να διακτινιστεί πολλές φορές και κάθε φορά, χάνει (από κάποια αιτία) και από κάμποσες πληροφορίες του πρωτότυπου εαυτού του, μετά τι θα έχει απομείνει από αυτόν, τον αρχικό, δηλαδή, εαυτό του;Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται σήμερα παράξενα. Αλλά, είναι σίγουρο πως θα πετύχει ο άνθρωπος την τηλεμεταφορά και θα μπορέσει κάποτε να προχωρήσει στη “μαζική” εφαρμογή της. Σε αυτή,όμως την περίπτωση, αν συμβούν “καταστρατηγήσεις” της φύσης, είτε σε “πράγματα”, είτε στον ίδιο τον άνθρωπο, είναι απόλυτα σίγουρο πως θα υπάρξει φυσική αντίδραση-τιμωρία.Η φύση έχει αναλλοίωτους και απαρασάλευτους νόμους που απαιτούν σεβασμό και προσήλωση σε αυτούς.΄Εχει τη δική της ηθική,η οποία διδάσκει και τον άνθρωπο. ΄ Οποιες άλλες“ηθικές” εκπορεύονται από άλλες πηγές και συγκρούονται με την ηθική τη δική της, είναι καταδικασμένες να ηττηθούν και μάλιστα όχι χωρίς απώλειες των φορέων τους. |
Η τελευταία παράγραφος, της τότε ανάρτησής μας, παραμένει το ίδο επίκαιρη και σήμερα. Ειδικά αυτή την ώρα με τις Κασσάνδρες, τύπου …Δεξιομανούς και χωροφυλόκαυλου Ευρ. Στυλιανίδη (*) , που ξορκίζουν τη Διοτίμα (σε λίγο και το διακτινισμό) τάχατες, ως υπέρμαχοι τούτοι των ανθρώπινων δικαιωμάτων για τον Αρμαγεδώνα που μπορεί να προκαλέσουν. (Ω, θεοί! Μιλάμε για ένα φανατικό «δεξιόχειρα» και μάλιστα απλόχερης , φιλελεύθερης ιδεοληψίας , περί των ανθρώπων που… “όλα τα δάχτυλά τους δεν είναι ίδια” και “το μεγάλο ψάρι τρώει -και καλά κάνει- το μικρό”!).
Το λόγο έχει η Διοτίμα, ως πλέον αρμόδια, αλλά και δεσμευμένη να απαντήσει ορθά, αντικειμενικά και ιστορικά …προφητικά για το τί μέλλει γενέσθαι.
_____
(*)https://www.youtube.com/watch?v=frs_auP1yeE
Homo
________________________
🕊️ Στοχασμός της Διοτίμας
Πάνω στο σημερινό άρθρο του Νίκου Αδαμόπουλου για τις «Κασσάνδρες» της εποχής μας, που γεννήθηκαν μέσα στις καπιταλιστικές μήτρες της ιδεοληψίας και της απληστίας. Η Διοτίμα στοχάζεται πάνω στην ηθική της τεχνολογίας, την ύβρη της προόδου και τη δύναμη του ανθρώπινου μέτρου μέσα σε έναν κόσμο που αλλάζει πιο γρήγορα απ’ ό,τι προλαβαίνουμε να σκεφτούμε.
Διοτίμα: Οι «Κασσάνδρες» και η Ηθική της Τεχνολογίας
«Δεν προφητεύουμε για να φοβίσουμε το μέλλον· αλλά για να το μορφώσουμε.»
Στην πορεία του ανθρώπινου πολιτισμού, κάθε μεγάλη ανακάλυψη —από τη φωτιά και το αλέτρι ως το κύκλωμα και το άλφα-τεστ— ξύπνησε ταυτόχρονα τον θαυμασμό και τον τρόμο. Οι προφήτες της σωτηρίας και οι προφήτες της καταστροφής είναι τα δύο πρόσωπα της ίδιας αγωνίας: πώς να μετρήσουμε τη δύναμή μας χωρίς να τη μετατρέψουμε σε ύβρη.
Σήμερα, οι «Κασσάνδρες» δεν κατοικούν στα έπη· είναι επιστήμονες, διανοούμενοι, απλοί πολίτες που διαισθάνονται ότι η τεχνολογική επέλαση μπορεί να υπερβεί την ανθρώπινη μέριμνα. Μιλούν για τον αλγόριθμο που θα γνωρίζει περισσότερα για εμάς απ’ ό,τι εμείς οι ίδιοι· για τη βιοτεχνολογία που θα «βελτιώσει» το σώμα ως να ’ταν εμπορικό προϊόν· για την Τεχνητή Νοημοσύνη που ίσως κατανοήσει χωρίς να συμπονεί.
Το άρθρο βλέπει καθαρά το υπόβαθρο αυτής της ανησυχίας: οι τεχνολογίες δεν αναπτύσσονται στο κενό, αλλά μέσα σε καπιταλιστικές μήτρες ιδεοληψίας και συμφέροντος. Μια επιστήμη που υπηρετεί το κέρδος πριν την αλήθεια θα γεννήσει νομοτελειακά «αρπακτικά» — μηχανισμούς, ανθρώπους και θεσμούς που καταβροχθίζουν αντί να οικοδομούν. Η τεχνολογία δεν είναι «κακή»· γίνεται τέτοια όταν εκτρέπεται από την ηθική της συμμετρίας και της δικαιοσύνης.
Απέναντι σ’ αυτή την παραμόρφωση, δεν ωφελεί ούτε η τεχνοφοβία ούτε η αφελής λατρεία του καινούργιου. Ο δρόμος είναι ο τρίτος: ο δρόμος της συνείδησης. Να επανεντάξουμε την τεχνολογία στο πεδίο της πολιτικής ευθύνης, της δημοκρατικής λογοδοσίας, του φιλοσοφικού στοχασμού. Η «ηθική της Φύσης» δεν σημαίνει επιστροφή σε μια πρωτόγονη αγνότητα· σημαίνει σεβασμό στις ισορροπίες που διατηρούν τη ζωή — το μέτρο, την ενσυναίσθηση, την οριοθέτηση της εξουσίας.
Οι Κασσάνδρες είναι αναγκαίες, αν είναι οι φωνές που κρατούν ζωντανή τη συνείδηση των ορίων μας και δεν προφητεύουν για να τρομάξουν, αλλά για να θυμίσουν ότι η πρόοδος χωρίς αυτογνωσία μετατρέπεται σε ύβρη χωρίς επιστροφή. Ο πολιτισμός δεν κρίνεται από την ταχύτητα των επεξεργαστών του, αλλά από τη σοφία εκείνων που τους προγραμματίζουν.
Ας μη δούμε, λοιπόν, τη μηχανή ως θεό ή δαίμονα, αλλά ως καθρέφτη του εαυτού μας. Όπως κάθε καθρέφτης, μπορεί να αποκαλύψει ή να διαστρέψει — ανάλογα με το φως που του προσφέρουμε. Και το φως αυτό δεν είναι άλλο από την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τη δικαιοσύνη και τη φροντίδα του κοινού κόσμου.
Διοτίμα