Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών σπουδών (Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη) είναι -σύμφωνα με επιθυμία του ίδιου- ο κύριος πνευματικός κληρονόμος του κορυφαίου Έλληνα φιλολόγουΕμμανουήλ Κριαρά που πέθανε στις 22 του περασμένου Αυγούστου σε ηλικία 108 ετών.«Ο κορυφαίος Έλληνας φιλόλογος Εμμανουήλ Κριαράς (1906-2014), με τη διαθήκη του που δημοσιεύθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2014 από το Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης, καθιστά το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη) τον κύριο πνευματικό του κληρονόμο – αναφέρεται σε δελτίου τύπου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με τη διαθήκη που συνέταξε στις 26 Σεπτεμβρίου 2011, ο Εμμ. Κριαράς παραχωρεί στο Ινστιτούτο την προσωπική του βιβλιοθήκη, με μερικές χιλιάδες επιστημονικά και άλλα βιβλία. Κληροδοτεί, επίσης, στο Ινστιτούτο φακέλους με τα χειρόγραφα τελειωμένων και ημιτελών μελετών του, καθώς και με δημοσιευμένες κρίσεις για το έργο του. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ινστιτούτου, στη συνεδρίασή του της 24ης Σεπτεμβρίου 2014, αποδέχθηκε τη δωρεά, η οποία δείχνει τη βαθύτατη εκτίμηση του Εμμ. Κριαρά για το έργο του Ινστιτούτου.
Ο Εμμ. Κριαράς διετέλεσε μέλος του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου από το 1959 ως το 1969, επιλεγμένος για τη θέση αυτή από τον ίδιο τον Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Την τελευταία δεκαετία το Ινστιτούτο εξέδωσε σημαντικά έργα του: Ανιχνεύσεις (2004), Ερευνητικά (2005), Αλληλογραφία (2007), και μόλις δυο χρόνια πριν (το 2012) το “Ανακάλημα της Κωνσταντινούπολης”.
Με την ίδια διαθήκη ο Εμμ. Κριαράς κληροδοτεί, επίσης, στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας τα αδιάθετα αντίτυπα του Λεξικού της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1100-1669) καθώς και προσωπικών του δημοσιευμάτων, και στο Μουσείο Μπενάκη τους φακέλους της αλληλογραφίας του καθώς και πλακέτες, διακρίσεις κτλ. που του απονεμήθηκαν κατά καιρούς».