Να διευκρινίσουμε από την αρχή μια “εκ των ων ουκ άνευ”…λεπτομέρεια. ΄Οταν μιλάμε σήμερα για τα μέλη μιας κοινωνίας δεν εννοούμε Πολίτες. Πολλώ μάλλον, συνειδητοποιημένους Πολίτες. Οι τελευταίοι αντίθετα, είναι αιχμάλωτοι αυτών των μελών της κοινωνίας και των στερεοτύπων της.
Οι ανθρώπινες κοινότητες- κοινωνίες σύγκειται πάντα από ισοπεδωτικώς αφομοιωμένα μέλη με ίδιες ή όμοιες συμπεριφορές, παρά τις τυπικές, “ανώδυνες” στην ουσία διαφορές που δείχνουν να έχουν. Στο περιθώριο, ξεχωριστή, αλλά ανοργάνωτη ακόμα κοινότητα , με εντελώς ανόμοιες συμπεριφορές, βρίσκονται οι Πολίτες. Είναι οι ελάχιστοι, σε σχέση με τους πλειοψηφούντες των κοινωνιών.
Σε στιγμές αρνητικής, συναισθηματικής φόρτισης και ο γράφων και άλλοι, τα μέλη τούτα της κοινωνίας, που δεν έχουν την ιδιότητα του Πολίτη, τα αποκαλούμε σημειολογικά … Χαχόλους, Κρετίνους, Μαμελούκους και…συμπυκνωμένα ΄Οχλο και Μάζα. Επειδή ακριβώς παρουσιάζουν τέτοιους είδους στερεότυπες συμπεριφορές .
Ορίζουμε τον ΄Οχλο- Μάζα, ως ένα πλήθος ατόμων με ισχυρή δύναμη ,που οι κοινωνιολόγοι το προσδιορίζουν, ανάλογα με τη δράση του και ως μπουλούκι, συρφετό, στίφος, για να τον αντιδιαστείλουν από τις αντίθετες λέξης “Δήμος” και “Λαός”. Αυτός ο όχλος, λένε, χαρακτηρίζεται από ΜΗ σταθερή συμπεριφορά ,παράλογη σκέψη, αλλά και αδυναμία ελέγχου των ενστίκτων του, που οδηγούν σε πράξεις βίας , παράνοιας και καταστροφής.
Αν ο λαός, επομένως, είναι το αντώνυμο του όχλου, όπως τον ορίσαμε προηγουμένως, τότε μάλλον τα Συντάγματα και τα λοιπά πολιτικά και κοινωνιολογικά κείμενα τα έχουν μπερδέψει εντελώς. ΄Η, το πιθανότερο, αναφέρονται στα ιδεατά, τα προσδοκώμενα χαρακτηριστικά του λαού, που ποτέ όμως ο όχλος δεν τα ενσαρκώνει, δεν τα παρουσιάζει, ως σήμερα στην πράξη κατά την ιστορική πορεία των κοινωνιών.
Αλλά, εδώ να σταθούμε σε μια βασική διευκρίνιση. Μιλάμε πάντα με όρους πολιτικούς. Αυτούς, ακριβώς, που ούτε κατανοεί ούτε ποτέ μετουσιώνει ο όχλος, ο καταχρηστικά αποκαλούμενος λαός. Κι αν θέλαμε, όπως είπαμε στην αρχή, να αντιδιαστείλουμε τα μέλη του όχλου που συνθέτουν τις κοινωνίες από εκείνους που δεν είναι όμοιοι κι ας ζουν δίπλα και μάλιστα οι καθημερινές συμπεριφορές του είναι πολιτικές , αυτοί ακριβώς, χαρακτηρίζονται, ως Πολίτες.
Για ευκολία, αλλά και προσκόλληση στην ουσία , τον πρώτο, ως αντίθετη έννοια απ΄αυτή του Πολίτη, θα τον αποκαλούμε εδώ Οπαδό και Υπήκοο. Και στην πιο ακραία και απαξιωτική εκδοχή του, πάντα σημειολογικά, ως Χαχόλο και Κρετίνο! Τίτλοι … με το σπαθί του κερδισμένοι!
Ας δούμε δυο ιστορικά παραδείγματα.
- Ο όχλος της Ρώμης (turba) που οι αυτοκράτορες, οι συγκλητικοί, οι ρήτορες, αποκαλούσαν λαό-πολίτη και ο ίδιοι εσεμνύνοντο γι αυτόν το μέγα τίτλο του “Ρωμαίου πολίτη” ,δεν ήταν τίποτα περισσότερο από οργανωμένο πλήθος , ανθρώπινης μάζας. Κι ας τον κολάκευαν πως είχε τη λεπτή και υψηλή ιδιότητα εκείνη ενός Ρωμαίου και πως σύνολο πως αποτελούσαν τον ένδοξο λαό της απέραντης Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Αλλά, πώς να αποκαλέσεις λαό και πολίτη τα μέλη τέτοιας κοινωνίας με συμπεριφορές συρφετού, χύδην όχλου, που ηδύνετο κυρίως σε “άρτον και θεάματα”; Από μονομαχίες και… κοκορομαχίες, ως τους τζόγους και τα παίγνια με ζάρια(alea).
2. Ο Γερμανικός όχλος των Ναζί. Δυστυχώς, δεν αποκαλούσε μόνο ο Χίτλερ τους Γερμανούς του Λαό. Οι ξένοι, οι μη Ναζί ηγέτες, μιλούσαν, μεν, για το Ναζί Χίτλερ ,αλλά τον οργανωμένο τούτη τη φορά Γερμανικό όχλο, τον χαρακτήριζαν ακόμα και σε εκείνη την τρομερή περίοδο, ο “Γερμανικός λαός”.
Με αυτό ,ειδικά, το παράδειγμα των Γερμανών, βρίσκουμε στις σελίδες της Ιστορίας μια σπουδαία και κυριολεκτική περιγραφή του τι σημαίνει δύναμη του όχλου, της μάζας. Ιδιαίτερα, όταν οργανωθεί υπό τις διαταγές και την καταλυτική επιρροή με τα εθνικιστικά και κοινωνικά ιδεολογήματα ενός παρανοϊκού αρχηγού, που εύκολα απαλλοτριώνει ακόμα και την έννοια του “εθνικού λαού”, των υπηκόων μιας χώρας, ενός κράτους.
Η απάνθρωπη δράση των Γερμανών Ναζί δείχνει περίτρανα πως μόνο στα λεξικά και στις δημαγωγικές ανάγκες των πολιτικών ο όχλος εξυψώνεται σε “Λαό” και τα μέλη του σε “Πολίτες”. Πριν καταστούν Ναζί τί ήταν, δηλαδή, οι Γερμανοί; Και πώς ένας λαός τόσο εύκολα και αστόχαστα, κατάντησε εκείνος ο εγκληματικός συρφετός ;
΄Ηταν Λαός ,πριν γίνουν Ναζί, τα “χωριατόπουλα” ,που έκαιγαν “Καλάβρυτα”, άναβαν φούρνους στα “΄Αουσβιτς” εκτελούσαν παρτιζάνους στις αλάνες των Κατεχομένων χωρών; ΄Οχι, ήταν πάντα, εν δυνάμει Ναζί. Χρειάστηκαν απλώς να ξεβράσουν το κτήνος που κουβαλούσαν μέσα τους. Και ο Χίτλερ τους έδωσε στην ευκαιρία. Μη λέμε περισσότερα και συγχύζουμε τους συνετούς και σώφρονες πολίτες, που διαβάζουν τούτες τις γραμμές.
Ο συνειδητοποιημένος Πολίτης είναι αιχμάλωτος, παλιά και σήμερα, πρώτα-πρώτα των κοινωνιών. Μετά του Κράτους. Κοινωνίες χωρίς κράτος δεν υπάρχουν, δεν επιβιώνουν. Και ο καλύτερος κρατικιστής είναι ο… Χαχόλος-ψηφοφόρος. Αντίθετα, ο Πολίτης διαθέτει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που δεν έχει ο υπήκοος, ο οπαδός,
Συγκεκριμένα ο συνειδητοποιημένος Πολίτης:
- Δεν ψηφίζει. Απέχει από το ανήθικο ,εκτός των άλλων, θέατρο της κάλπης κατόπιν συνειδητής, πολιτικής επιλογής. Σοβαρή και υπεύθυνη πολιτική στάση σήμερα είναι η καταδίκη όλων των ειδών των πολιτευμάτων και ο αγώνας για την επικράτηση κοινοτήτων- κοινωνιών αταξικών, αντιεξουσιαστικών, αντικαπταλιστικών, άφυλων και άθρησκων.
- Δε συμμετέχει στα παιχνίδια της εξουσίας, ούτε ως απλό “γρανάζι”. Δε στελεχώνει ούτε την παραμικρή “υπηρεσία” τέτοιων εξουσιών. Και χειρότερη μορφής εξουσίας σήμερα, είναι αυτή που ασκεί εγκληματικά, ναζιστο-γκεμπελικά , ο Τύπος, ως βιομηχανία παραπληροφόρησης. Οι κοντυλοφόροι διαθέτουν “όπλα” περισσότερο αποτελεσματικά από εκείνα των σιδηρόφρακτων ασπιδο-ροπαλοφόρων. Οι τελευταίοι είναι οι προστάτες τους. Χωρίς “ασπίδα και κράνος” κανένας “Πορτοσάλτε”, δεν μπορεί να σταθεί μπροστά από μια κάμερα να ξερνάει και να αποπατεί. Βεβαίως, να μην ξεχνιόμαστε ή μεροληπτούμε , το ίδιο ισχύει και για μια “΄Ελενα Ακρίτα”. Ούτε τούτη μπορεί να σταθεί χωρίς τους “ένστολους” κάθε είδους, που της εξασφαλίζουν το “αποκούμπι” της από ροζ ή ναρκό ευρώπουλα.
- Απορρίπτει και δε συμμορφώνεται στις κλασικές κοινωνικές-κρατικές “αξίες” και παραδόσεις, όπως εκείνες περί φυλής, έθνους, πατρίδας, γλώσσας, θρησκείας, οικογένειας. Αποδέχεται τις αρχές και τους νόμους της Φύσης. Ειδικά τους διαχρονικούς και αναλλοίωτους νόμους “ηθικό είναι το φυσικό”. Και “καταναλώνω ό,τι παράγω”.
- Πολεμά έμπρακτα στην καθημερινότητά του κοινωνικά αρρωστήματα όπως: ο ” θάνατός σου η ζωή” μου, οι καπιταλιστικές-καταναλωτικές προσκολλήσεις, η αποχαυνωτική διασκέδαση (προεξάρχον το ποδόσφαιρο), η άρνηση προσφοράς και αλληλεγγύης στον “κολασμένο της γης”, η διαφθορά, η κοινωνική υποκρισία, ο ρατσισμός, ο σεξισμός, οι εξαρτήσεις από ουσίες και “παίγνια”.
Συμπερασματικά:
Το άδικο κράτος μπορεί κανείς να το πολεμήσει πολύ πιο εύκολα και αποτελεσματικά. Τις κοινωνίες πολύ πιο δύσκολα. Κι αυτό, γιατί στο συλλογικό ασυνείδητο των μελών τους ,έχουν περάσει στερεότυπα και αρχές που δεν είναι καθόλου εύκολο να τα ξεριζώσεις. Ειδικά εκείνα περί φυλής, πατρίδας, θρησκείας, οικογένειας, ιδιοκτησίας.
Κοινωνία και κράτος είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Αλληλο-εξαρτώνται και επηρεάζονται. Η ύπαρξη του ενός, προϋποθέτει και την παρουσία του άλλου.
Οι νέες κοινωνίες θα γεννηθούν με την άλωση του κράτους πρώτα. Η χαλάρωση των κοινωνικών αρμών, ως την τελική συντριβή τους, θα ακολουθήσει.
Καθήκον κάθε συνετού και έντιμου ανθρώπου είναι η διεργασία και η διαχείριση στο μυαλό του των αρχών που μνημονεύσαμε για τις κοινότητες των ανοργάνωτων ακόμα Πολιτών. Ακόμα, ουδείς μπορεί να προσδιορίσει ή να προγραμματίσει αυτή την ώρα, τον τρόπο και τα μέσα συσπείρωσης και οργάνωσης της Κοινωνίας των Πολιτών.
Ως τότε, ο συνειδητοποιημένος Πολίτης από το δικό του μετερίζι, παλεύει για να γίνει μια μέρα πραγματικότητα η μεγάλη αταξική, αντιεξουσιαστική, αντικαπιταλιστκή, άφυλη και άθρησκη παγκόσμια κοινότητα. Σε αυτή που με ιστορική νομοτέλεια βαδίζουμε.