“Μετά το σχέδιο Ζ για επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή οι Financial Times αποκαλύπτουν πως η Μέρκελ παρά τον θυμό της συναίνεσε με το σχέδιο των Ομπάμα Μόντι και Ντράγκι για τη διάσωση του ευρώ και της Ελλάδα με κύριο όπλο την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Το σχέδιο, το οποίο προετοίμαζε ο κ. Μόντι και οι συνεργάτες του καλούσε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να προστατέψει τις χώρες της ευρωζώνης όταν θα δέχονταν επίθεση από τις αγορές, μέσω της αυτόματης αγοράς των ομολόγων τους
Από τότε που ξεκίνησε η κρίση, οι πυροσβεστικές δυνάμεις της ΕΚΤ περιορίζονταν πολιτικά από την Γερμανία. Την ιδέα του κ. Μόντι για αγορές ομολόγων προβληματικών οικονομιών από την ΕΚΤ, θεωρούσαν επί μακρόν ως την λύση στην κρίση οι ρυθμιστές από την Ουάσιγκτον ως το Παρίσι.
Αν η ΕΚΤ έπαιρνε τέτοια δέσμευση, ιδιαίτερα αν ήταν για απεριόριστα ποσά, κανένας trader ομολόγων δεν θα τολμούσε να αμφισβητήσει τις απύθμενες «τσέπες» της. Οι πανικόβλητες πωλήσεις θα τελείωναν μέσα σε μια νύχτα, έλεγαν οι υποστηρικτές.
Ο κ. Τρισέ είχε τραβήξει δύο φορές το ευρώ από το χείλος του γκρεμού –όταν συμφώνησε να αγοράσει ελληνικά ομόλογα στο ξεκίνημα της κρίσης τον Μάιο 2010 και όταν επέκτεινε το πρόγραμμα αγορών ομολόγων στην Ιταλία και την Ισπανία το ταραγμένο καλοκαίρι του 2011.
Αλλά τα σχέδιά του πάντα χαρακτηρίζονταν περιορισμένα. «Ήταν ένας τρόπος για να κερδίσουν χρόνο οι κυβερνήσεις», σχολίασε ο Λορέντζο Μπίνι Σμάγκι, στελέχους του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ υπό τον κ. Τρισέ. «Δεν ήταν κάτι που θα έσωζε το ευρώ».
Ως τότε η Μέρκελ είχε πλέον πειστεί για την αίσθησή της ότι το να αφήσει το ευρώ να διαλυθεί μπορούσε να είναι πολύ επικίνδυνο. Το να αποσπάσει την έγκρισή της το πλάνο απαιτούσε κάτι το οποίο επιδίωκε από την αρχή: το αντάλλαγμα για βοήθεια απαιτούσε οι προβληματικές χώρες να συμφωνήσουν σε οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Αυτή η «προϋπόθεση» έπρεπε να είναι λεπτομερής και νομικά δεσμευτική
Όταν ο Ντράγκι παρουσίασε το τελικό σχέδιο τον Σεπτέμβριο οι πολιτικοί άνεμοι είχαν αλλάξει στο Βερολίνο. Εχοντας εξασφαλίσει την τραπεζική της ένωση, η Μέρκελ έδωσε στον Ντράγκι δημόσια τις ευλογίες της. Μιλώντας μια μέρα μετά την ανακοίνωση του Ντράγκι τόνισε την προϋπόθεση της οικονομικής μεταρρύθμισης. «Οι δεσμεύσεις είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι», είπε. «Ελεγχος και βοήθεια πάνε χέρι χέρι».
Τη μέρα που μίλησε τα επιτόκια στα 10ετή ιταλικά ομόλογα έπεσαν κάτω από το 5,1% για πρώτη φορά σε πέντε μήνες. Της Ισπανίας έπεσαν κάτω από το 6% για πρώτη φορά σε τέσσερις μήνες. Αυτά τα επίπεδα δεν θα εμφανίζονταν ξανά. Η κρίση στην Ευρώπη είχε τελειώσει
Δυο χρόνια μετά είναι ξεκάθαρο ότι οι φρενήρεις, αυτοσχέδιες δράσεις την τελευταία χρονιά της κρίσης έσωσαν το ευρώ. Κι’ όμως η ευρωζώνη απέχει από το να είναι πλήρως υγιής. Τα επίπεδα χρέους στο Νότο είναι υπερβολικά. Η ανεργία παραμένει κοντά σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, μια παρενέργεια από το πικρό φάρμακο που επέβαλαν αυτοί που πολέμησαν κατά της κρίσης. Τα αντιευρωπαϊκά κόμματα μπορεί να είναι οι κερδισμένοι από τις ευρωπαϊκές εκλογές που έρχονται.
Το ήδη 15 ετών ευρωπαϊκό νόμισμα, όμως, πέρασε το ποιο σημαντικό τεστ: την ποιο δύσκολη στιγμή οι ηγέτες έκαναν ότι έπρεπε για να το κρατήσουν. Και κανείς δεν είχε μεγαλύτερη σημασία από την Αγκελα Μέρκελ, την αναθρεμμένη στην Ανατολική Γερμανία καγκελάριο της ενωμένης Γερμανίας και, εξαιτίας εν μέρει και της κρίσης, ισχυρότερου ηγέτη της Ευρώπης.
Επέλεξα για την Ευρώπη και το ευρώ και γι’ αυτό για την Ελλάδα, είπε κοντά στο τέλος της κρίσης. «Αν το ευρώ πέσει, τότε πέφτει η Ευρώπη».
***
H Ιστορία οφείλει να επισημάνει και να εξάρει τη στάση των Αμερικανών, αλλά πολύ περισσότερο τις αποφάσεις των ηγετών της Ευρώπης τις δύσκολες εκείνες ώρες, που υπήρξε άμεσος κίνδυνος κατάρρευσης, όχι μόνο του νομισματικού συστήματος της ΄Ενωσης, αλλά ολόκληρου του οικοδομήματος της Ε.Ε. Να παραδεχτούμε πως υπήρξαν γενναίοι ,μα πάνω απ΄όλα λογικοί, σώφρονες και ψύχραιμοι.
Απ΄εδώ και ύστερα οφείλουν όλοι, πολίτες και ηγέτες , να αντιληφθούν ότι η επιβίωση των χωρών της Ευρώπης, Νότια και Βόρεια, είναι ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ και περνά μέσα από την ουσιαστική ΄Ενώση της Ε.Ε, τις ΗΠΕ (Ηνωμένες Πολιτείες Ευρώπης). Είναι η μελλοντική Ευρώπη με ΜΙΑ και ΜΟΝΑΔΙΚΗ κεντρική εξουσία. Εκείνη που θα αποφασίζει την κοινή οικονομική, κοινωνική, αμυντική και κάθε άλλη πορεία των πολιτειών της ξεχωριστά και όλων μαζί.
΄Ο,τι είναι η Αμερική παλιά και σήμερα. Η υπερατλαντική αυτή χώρα είναι το φωτεινότερο παράδειγμα, το σύμβολο της ενότητας, της ειρηνικής συνύπαρξης και της προόδου των λαών και των γεγεών. Ας τη μιμηθεί η “γηραιά ήπειρος”, όσο πιο γρήγορα μπορεί. Αλλιώς δεν έχει ζωή και μέλλον. Σε ελάχιστες δεκαετίες θα σπαράσσεται από τους εμφύλιους και τους “εθνικούς” πολέμους. Είναι φανερό.