Μια τυπικά επαναλαμβανόμενη κάθε χρόνο γιορτή «εθνικής μνήμης και υπερηφάνειας» αποκτά πάντα τα χαρακτηριστικά εκείνα που είναι απαγορευτικά στην άντλησης γόνιμης, πραγματικής ιστορικής γνώσης. Είναι διαπίστωση κοινή και καθολική.
Οι εθνικές επέτειοι της 25ης Μαρτίου 1821 και η 28ης Οκτώβρη 1940 είναι τα δύο χαρακτηριστικότερα παραδείγματα στη χώρα μας , έκπτωσης της γόνιμης ανάμνησης του παρελθόντος ,που παράγει την ωφέλιμη, την απαραίτητη ιστορική γνώση για τον πολίτη και τον ελληνικό λαό στο σύνολό του. Στην καλύτερη περίπτωση, αυτές οι εθνικές γιορτές, θα λέγαμε πως είναι είτε ευκαιρία σχόλης, ανάπαυσης των εργαζομένων λόγω της καθιερωμένης αργίας και στη χειρότερη, ευκαιρία ανάδυσης για πολλούς του πιο άγριου και παρανοϊκού περιεχομένου του υποσυνείδητου τους που εν προκειμένω λαμβάνει τη μορφή εθνικιστικής-ρατσιστικής υστερίας και εκδικητικότητας κατά παντός πραγματικού ή φανταστικού εχθρού της …ενδόξου ημών πατρίδος !
Η γιορτή του Πολυτεχνείου και μάλιστα σε πακέτο τριήμερων εκδηλώσεων, με το χρόνο ξέπεσε κι αυτή στο χαμηλότερο επίπεδο, που συναντιούνται παρόμοια στερεοτύπως επαναλαμβανόμενα εθνικ(ιστικ)ά πανηγυράκια, ως εκείνα των επετείων του ΄21 και του ΄40. Κι αυτό συνέβη περισσότερο, γατί το κατοπινό κράτος της λεγόμενης Μεταπολίτευσης, οικειοποιήθηκε, μια αυθόρμητη φοιτητική εξέγερση, που (τηρουμένων των τότε αναλογιών) εξελίχτηκε σε γενικότερη λαϊκή, έστω θυμική και εξ αποστάσεως συμπαράσταση στους αγωνιζόμενους φοιτητές. Το κράτος της Μεταπολίτευσης εξέλαβε την ιστορική εκείνη λαϊκή κινητοποίηση, ως δική του συστημική…«επανάσταση», που απέβλεπε στην κατάργηση ενός δικτατορικού, αυθαίρετου στρατιωτικού κράτους με το…ιδανικής μορφής δικό του κοινοβουλευτικό κράτος! Και πώς θα μπορούσε να συμβεί αλλιώς, αφού, πολλοί από τους συμμετέχοντες και μάλιστα σε λόγους πρωταγωνιστικούς σε εκείνη την εξέγερση το Νοέμβρη του 1973,στελέχωσαν κορυφαίες θέσεις του αστικού κράτους και μάλιστα λίγα χρόνια μετά, όταν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου ήταν ακόμα νωπά.
Αυτό και μόνο το γεγονός της «κρατικοποίησης» με το χρόνο μιας αυθόρμητης νεανικής και στην ουσία αντικρατικής-αντιεξουσιαστικής εκδήλωσης από ένα κράτος, έστω και λιγότερο φονικό από εκείνο της δικτατορίας, που την κατέπνιξε στο αίμα, ήταν αρκετό σήμερα για τη συνείδηση των περισσοτέρων να αποσυνδέσει το “επαναστατικό” τελετουργικό μιας επί 44 χρόνια τυπικά επαναλαμβανόμενης γιορτής από το πραγματικό επαναστατικό πλαίσιο εκείνου του ιστορικού γεγονότος του Νοέμβρη 1973. Με μια μόνο εξαίρεση. Μέσα σε όλα αυτό τον πολύ χρόνο που κύλησε, τουλάχιστον τα πρώτα δέκα χρόνια , μετά τα γεγονότα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, όταν συνέχιζε η σημερινή τυπική πια γιορτή να διεκπεραιώνεται από τη νεολαία της εποχής, αυθόρμητα και συνειδητά, χωρίς την κρατική παρέμβαση, οφείλουμε να παραδεχτούμε πως διέθετε έναν πρωτοφανή παλμό, αλλά και προωθούσε δυναμικά μέσα από συγκλονιστικές, τεράστιες λαϊκές διαδηλώσεις, την ανάδειξη των αιτημάτων της ηρωικής εκείνης εξέγερσης των φοιτητών του Πολυτεχνείου το 1973.
Και θα παραδεχόταν κανείς πως είναι προτιμότερο σήμερα, μετά την τυποποίηση, πέρα από την κρατικοποίηση, της συγκεκριμένης γιορτής, να αποστασιοποιείται ένας συνειδητοποιημένος πολίτης από τέτοιου είδους στερεότυπες τελετές αναπαραγωγής στείρας ιστορικής μνήμης, που θα μπορούσαν να καταντούν και γραφικές. Και με ατομική περισυλλογή και ανάμνηση, από τη μια να τιμά τους δεκάδες νεκρούς εκείνου του ηρωικού ξεσηκωμού στις 15/16 και 17 Νοέμβρη 1973 και από τη άλλη να καλλιεργεί το γόνιμο προβληματισμό για το τί τελικά συνέβη και τα βασικά και κύρια συνθήματα των έγκλειστων στο Πολυτεχνείο φοιτητών «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία”, 44 χρόνια μετά, παραμένουν το ίδιο ανεκπλήρωτα σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα ,όπως τότε, όταν την εξουσία ασκούσαν οι στρατοκράτες αντί των πολιτικών.
Μήπως το πρόβλημα δεν είναι η εγκαθίδρυση Δημοκρατιών και κοινοβουλευτικών πολιτευμάτων, αφού και κατά τον «εξυπνακισμό» του Τσόρτσιλ «η Δημοκρατία είναι το χειρότερο πολίτευμα, αν δεν υπήρχαν τα άλλα»; Κι αφού, έστω και με αυτή τη λογική, ΟΛΑ τα πολιτεύματα που γνωρίζουμε και δοκιμάστηκαν είναι «πάρε το ένα και χτύπα το άλλο», μήπως θα έπρεπε να ανακαλύψουμε μια νέα μορφή «πολιτεύματος» στο οποίο η εξουσία δε θα ασκείται από το λαό (που δεν ασκήθηκε ποτέ, παρ΄όλες τις βαρύγδουπες διακηρύξεις των Συνταγμάτων) , αλλά δε θα υπάρχει καν ανάγκη οποιασδήποτε εξουσίας στην ατομική και τη δημόσια ζωή ;
Και φαίνεται πως σε πείσμα όσων αρνούνται θεωρητικά τη δυνατότητα αυτοδιαχείρισης και αυτοελέγχου των συμπεριφορών του ατόμου, όταν αποκτά συνείδηση πολίτη, εκεί οδηγούνται νομοτελειακά οι κοινωνίες και οι συλλογικότητες του Μέλλοντος. Πόσο μακριά είναι αυτή η εποχή, δεν υπάρχει ανάγκη να μας προβληματίζει. Το χρέος κάθε συνειδητοποιημένου πολίτη είναι, με το δικό του συνεπή αγώνα, να φέρνει ακόμα πιο κοντά στον άνθρωπο το νήμα, αυτού του δραματικού, του περιπετειώδους “Μαραθώνιου” της ανθρωπότητας, εδώ και αιώνες, για να ζήσει επιτέλους με ΨΩΜΙ, ΠΑΙΔΕΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
