Οι πηγές της Ιστορίας είναι άπειρες. ΄Αλλες άμεσες, άλλες, οι περισσότερες, έμμεσες. Οι δεύτερες, σε εκπλήσσουν με την ποικιλία κα την πρωτοτυπία τους. Κάποιες, μάλιστα, από μόνες τους, μπορούν να σηκώσουν το βάρος μιας άμεσης πηγής και να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά ως γνήσιες.
Στις έμμεσες αυτές πηγές, ανήκει και η μουσική, το τραγούδι με το στίχο και τον ήχο του, το άκουσμά του. Οι πληροφορίες που μπορεί ο ιστορικός να συλλέξει, ειδικά από το παραδοσιακό τραγούδι όλων των λαών, είναι ατόφιο χρυσάφι. ΄Ετοιμο να χρησιμοποιηθεί , ως δυνατό , ιστορικό εργαλείο.
Το τραγούδι της Ελλάδας , είναι και η Ιστορία της, αφού παρακολουθεί όλες τις εποχές και όλα τα δρώμενα στον πολύπαθο αυτό τόπο. Επιβεβαιώνει και σφραγίζει ολόκληρες ιστορικές περιόδους με υλικό, που αν έλειπε, δύσκολα ή και καθόλου δε θα μπορούσαμε να το προσεγγίσουμε ιστορικά , με άλλο τρόπο,
Το σμίξιμο, μάλιστα, των λαών ιδιαίτερα στα Βαλκάνια, το Αιγαίο και τη Μεσόγειο, αυτή η πανσπερμία , το μωσαϊκό των ανθρώπων που ήρθαν, έφυγαν ή ενσωματώθηκαν εδώ, ακόμα κι από μακρινές άκρες του κόσμου, είναι αποτυπωμένο στην παραδοσιακή μουσική τους. Το “Δημοτικό” τραγούδι του ελληνικού λαού, χωρίς φυλετικές , εθνικιστικές και άλλες αγκυλώσεις, από μόνο του, είναι ,όντως , μια ολόκληρη… Ιστορία!
Εντελώς τυχαία στο διαδίκτυο, έπεσα σε μια εμπεριστατωμένη ανάλυση, κυρίως των επηρεασμών της ελληνικής, παραδοσιακής μουσικής και πώς εξελίχτηκε με το χρόνο στη σημερινή της μορφή από έναν πολύ καλό (και εκφραστικό) δάσκαλο-μουσικολόγο, αλλά και με πλούσια φωνητικά προσόντα, τον Παναγιώτη Λάλεζα. Αξίζει κανείς να παρακολουθήσει το βίντεο παραπάνω σε μια διάλεξή του (σεμινάριο) για αυτή τη μουσική , πριν κάποια χρόνια στη Βοστώνη, όπου είχε προσκληθεί από την εκεί , ελληνική ομογένεια για μια συναυλία.