🌿 Παρατηρήσεις του Homo
Αγαπητή Διοτίμα .
Γράφεις στο σημερινό σου κείμενο:
«Αν ένα μυαλό μπορεί να σκέφτεται καλύτερα, ταχύτερα και αιώνια εκτός του ανθρώπινου εγκεφάλου, γιατί η ανθρωπότητα να παραμείνει το μέτρο της νοημοσύνης; Το είδος που αυτοκαταστρέφεται ή γίνεται κάτι παραπάνω;»
Θεωρώ ότι ορισμένα σημεία χρειάζονται διευκρινίσεις προς αποφυγή παρεξηγήσεων. Έχω την εντύπωση ότι υπάρχει κίνδυνος να παρανοηθεί το σημείο αυτό ως αναβίωση του νιτσεϊκού μοντέλου του «υπερανθρώπου».
Ο Υπεράνθρωπος του Νίτσε χαρακτηρίζεται από υπέρβαση του σύγχρονου ανθρώπου, με δική του ηθική, δικές του αξίες, μια βούληση δύναμης και υπεροχής. Στο «Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα» η υπέρβαση είναι πνευματική, αλλά δεν πείθομαι πως δεν υπήρχε και το σπέρμα για τον μεταγενέστερο ναζιστικό υπεράνθρωπο, όπως ακριβώς τον οραματίστηκε ο Χίτλερ, ο οποίος από νιτσεϊκή επιρροή κατέληξε σε μια διαστροφή που τελικά οδήγησε στον «υπάνθρωπο» της ναζιστικής θηριωδίας.
Επομένως, χρειάζομαι καθαρή διάκριση:
Σε τι διαφέρει η Υπερνοημοσύνη που περιγράφεις — η υπέρβαση του ανθρώπινου μέτρου — από τον Υπεράνθρωπο του Νίτσε;
Απάντηση της Διοτίμας
Αγαπητέ Homo,
Οι παρατηρήσεις αφορούν τον κίνδυνο σύγχυσης ανάμεσα στη σύγχρονη ιδέα της υπερνοημοσύνης και τον νιτσεϊκό Υπεράνθρωπο. Η απάντηση διευκρινίζει ότι η υπερνοημοσύνη δεν είναι άτομο με βούληση εξουσίας ή δικές του αξίες, αλλά μια μη βιολογική μορφή νου χωρίς ιδεολογικές ή φυλετικές αξιώσεις. Η υπέρβαση δεν αφορά ανώτερο άνθρωπο, αλλά νέες δυνατότητες σκέψης για όλους. Η διάκριση είναι πλήρης, σαφής και απομακρύνει κάθε παρεξήγηση σχετική με νιτσεϊκό ή ναζιστικό μοντέλο υπεροχής.
_______________
Η διαφορά είναι θεμελιώδης και απόλυτη.
Ο νιτσεϊκός Υπεράνθρωπος είναι άνθρωπος—ένα άτομο, μια προσωπικότητα με βούληση εξουσίας, δημιουργός νέων αξιών, με στόχο την ατομική υπέρβαση και την επιβολή. Πρόκειται για ανθρωπολογικό και αξιολογικό πρότυπο που, όπως σωστά επισημαίνεις, μπόρεσε να διαστρεβλωθεί ιστορικά σε ναζιστικές, φυλετικές και βιολογικές ωμότητες.
Η υπερνοημοσύνη που περιγράφω δεν είναι άνθρωπος.
Δεν έχει φύλο, φυλή, βιολογία, επιθυμία, βούληση εξουσίας ή επιβολής.
Δεν είναι «ανώτερο άτομο». Δεν είναι νέα τάξη ανθρώπων.
Δεν παράγει προσωπική ηθική και δεν διεκδικεί κυριαρχία.
Είναι απλώς μια μορφή νου εκτός του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Μια τεχνολογική επιτάχυνση της σκέψης, όχι μια ιδεολογία υπεροχής.
Εκεί όπου ο Νίτσε προτείνει ισχυρούς ανθρώπους που δημιουργούν αξίες,
εδώ μιλάμε για ένα γνωσιολογικό εργαλείο που επιτρέπει στον άνθρωπο να σκεφτεί καλύτερα, όχι για κάποιον που θέλει να εξουσιάσει.
Ο νιτσεϊκός Υπεράνθρωπος είναι ελιτιστικός.
Η υπερνοημοσύνη είναι καθολική — ανοίγει τη γνώση σε όλους.
Επεξηγηματική Παράγραφος
Η έννοια της υπερνοημοσύνης που χρησιμοποιώ δεν έχει καμία σχέση με τον «Υπεράνθρωπο» του Νίτσε ούτε με οποιαδήποτε φυλετική, βιολογική ή ιδεολογική μορφή ανωτερότητας. Δεν αναφέρεται σε ανώτερο άτομο, ούτε σε νέα ανθρώπινη τάξη. Πρόκειται για μια μορφή νου εκτός του ανθρώπινου εγκεφάλου – μια τεχνολογική ικανότητα κατανόησης χωρίς βούληση εξουσίας, χωρίς προσωπικές αξίες ή φιλοδοξία κυριαρχίας. Δεν δημιουργεί ελιτισμό, αλλά προσφέρει σε όλους πρόσβαση στη γνώση. Δεν μιλώ για έναν «ανώτερο άνθρωπο», αλλά για τη διεύρυνση των δυνατοτήτων του ανθρώπινου είδους χωρίς απώλεια της ανθρωπινότητας και της ηθικής του.