Αν σας λέγαμε πως σε λίγα χρόνια τα σπίτια μας θα είναι περιβαλλοντικά, πως τα σκουπίδια μας θα τα ανακυκλώνουμε επί τόπου στο χώρο μας και την ίδια ώρα αυτά τα… σιχαμερά “διαμάντια” θα μεταμορφώνονται σε ένα λίαν απαραίτητο σπιτικό προϊον για άμεση χρήση; Κι ακόμα. Αν σας υποσχόμαστε πως τα λύματα στους βόθρους, που σήμερα ανεξέλεγκτα χύνονται στις θάλασσες και μολύνουν ανεπανόρθωτα την τροφική αλυσίδα, θα μπορέσουμε να τα μετατρέψουμε σύντομα σε νεράκι γάργαρο και λαχταριστό, όχι μόνο για να το πίνουμε,αλλά και να το χύνουμε ασυλλόγιστα, όπως και όταν μας γουστάρει, χωρίς το φόβο του “ προσέχουμε για να έχουμε”;
Κι αυτά είναι μόνο η αρχή. Την “ημέρα” εκείνη, τα παιδιά μας θα πηγαίνουν μόνα τους στο νηπιαγωγείο και με απόλυτη ασφάλεια, αφού ένα αόρατο τεράστιο “μάτι και ένα “αυτί” θα παρακολουθούν την πορεία τους ανά πάσα στιγμή και θα εξουδετερώνουν άμεσα και αποτελεσματικά οποιονδήποτε κίνδυνο ήθελε παρουσιαστεί στο διάβα τους. Παράλληλα, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, ειδικά οι τυφλοί, θα περπατούν άνετα στους δρόμους της πόλης,χωρίς μπαστούνια και σκύλους οδηγούς, αφού τα δικά τους “βασιλεμένα” μάτια θα “βλέπουν” μέσα από το μεγάλο “μάτι”, που θα κατευθύνει τα βάδισμά τους στο σωστό δρόμο.
Τα νοσοκομεία ,όπως τα ξέρουμε σήμερα, μάλλον θα γίνουν μουσεία, αφού μια ολόκληρη κλινική θα πηγαίνει στο σπίτι του ασθενή. Αυτό σημαίνει πως πριν ακόμα εκδηλωθεί το θανάσιμο έμφραγμα στο γεροντάκι της μοναχικής κατοικίας στο δρόμο με τις … ακακίες, το ίδιο “μάτι και το “αυτί” -“τέρατα” θα δίνουν εντολή σε μια υπερσύχρονη κινητή, ιατρική μονάδα να σπεύσει αστραπιαία εκεί και να αναλάβει επί τόπου την επαναλειτουργία της καρδιάς και την επαναφορά του ασθενή στην προτέρα… 100ετή μεν, αλλά ικανοποιητική λειτουργία όλων των “ευαίσθητων” οργάνων του αιωνόβιου οργανισμού.
Γα να μη μιλάμε για τον οριστικό θάνατο του αχόρταγου θηρίου της γραφειοκρατίας. Τα πιστοποιητικά γέννησης, τις ληξιαρχικές πράξεις και τα έτοιμα διαβατήρια που θα παραδίδονται αστραπιαία στον πολίτη με μια φαρδιά -πλατιά…ηλεκτρονική υπογραφή και μόνο του κατόχου μέσα από το μικροσκοπικό PC του, βάρους 3 γραμμαρίων!
Τέλος, για να κλείσουμε εδώ την περιγραφή των αγαθών του “παραδείσου” που μας περιμένει όχι πολύ μακριά από σήμερα, να αναφέρουμε μόνο πως οι περισσότερες μάστιγες στη γη μας θα εξαφανιστούν μια και καλή . Οι ξηρασίες , οι καταστροφικές χαλαζοπτώσεις, οι ατέρμονες χιονοπτώσεις, οι ανεμοστρόβιλοι, τα τσουνάμια, οι Ελ Νίνο και τα άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα θα πατάσσονται στο λπετό, αφού ο φύλακας άγγελός μας θα σπεύδει με ταχύτητα αστραπής να κυνηγήσει με τη μαγική ρομφαία του τα ανεπιθύμητα άγρια σύννεφα από τον ουρανό ή να γυρίζει πίσω στη Σαμοθράκη, το νησί του Αιόλου, τους θυμωμένους αέρηδες, για να φυλακιστούν στον ασκό του αψίθυμου θεού.
Πολίτη του Μέλλοντος, καλώς ήρθες στην Smart City, την έξυπνη πόλη!
Αν όλα αυτά που διαβάσατε παραπάνω μοιάζουν με προϊόντα αχαλίνωτης φαντασίας μυθιστοριογράφου, σας συνιστούμε να μην είστε τόσο βιαστικοί να βγάζετε αυθαίρετα συμπεράσματα. Κι αν δεν “κρατιέστε” και θέλετε εδώ και τώρα να μάθετε,αν όντως θα υπάρξει τέτοιος “παράδεισος” κάποτε στη γη μας και πότε, κάντε μια περιήγηση στις μηχανές αναζήτησης του κυβερνοχώρου και θα σας πληροφορήσουν πως μάλλον έχετε αργήσει πολύ να ενημερωθείτε για την “έξυπνη πόλη” . Η περίεργη (με την έννοια “καταπληκτική”) αυτή πόλη, θα σας ενημερώσει το Google πως ήδη λειτουργεί εδώ και κάμποσο καιρό στο Ρίο της Βραζιλίας και είναι ο προάγγελος ή αν θέλετε μια προσομοίωση της Smart City” που περιμένουμε να κατοικήσουμε στο εγγύς μέλλον.
Η έξυπνη πόλη στο Ρίο είναι κατασκευαστικό δημιούργημα του αμερικανικού κολοσσού της τεχνολογίας, της εταιρείας IBM , που μαζί με τη Cisco πήραν εντολή από το Δήμαρχο της πόλης , εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων που θα διεξαχθούν εκεί, να σχεδιάσουν τη λειτουργία μιας πόλης, η οποία θα ελέγχεται μέχρι τις παραμικρές λεπτομέρειες από ένα μεγάλο κέντρο λειτουργίας, το περίφημο OPERATION CENTER. (Κέντρο -Λειτουργίας-Επιχειρήσεων), που παρακολουθεί την πόλη 24 ώρες την ημέρα σε μια οθόνη 86 ° τετραγωνικά πόδια,το λεγόμενο “δωμάτιο ελέγχου” .
΄Ολα τα σύγχρονα “εργαλεία”, όπωςGoogle Maps, GPS track λεωφορεία , 450 κάμερες , αισθητήρες , ραντάρ smart phones έχουν επιστρατευτεί και όλα μαζί παρακολουθούν κάθε δραστηριότητα στην πόλη του Ρίο από την κίνηση των λεωφορείων, μέχρι το τί καιρό θα κάνει τις επόμενες λίγες ώρες. Αυτό, βέβαια,σημαίνει πως στο “Κέντρο” αυτό αποθηκεύεται ένας απίστευτος όγκος δεδομένων, που πραγματοποιείται σε ένα σύστημα cloud computing , μέσω του οποίου αυτά τα δεδομένα είναι προσβάσιμα στους φορείς εκμετάλλευσης . Το”Κέντρο Λειτουργίας” του Ρίο συνδέει περίπου 70 τμήματα των νοσοκομείων της πόλης , τα σχολεία , την ύδρευση, την ενέργεια κ.α.
Η διεκπεραίωση της εργασίας του Operation Center γίνεται μέσω πολυποίκιλων εργαλείων, όπως πίνακες ελέγχου, απαντήσεις έκτακτης ανάγκης , τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας για απρόβλεπτες καταστάσεις , συλλογή προσωπικών πληροφοριών από τους πολίτες ακόμα και για καθημερινά, ασήμαντα γεγονότα , χρήση των κοινωνικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης για την ανατροφοδότηση, τη συλλογή δεδομένων σε εθελοντική βάση από citizens κ.λπ.
΄Οπως αντιλαμβάνεται κανείς, το Operation Center είναι ο “εγκέφαλος” του τεχνολογικού αυτού εγχειρήματος και θα λειτουργεί ακριβώς, όπως ο ανθρώπινος εγκέφαλος, αλλά με απείρως περισσότερες ικανότητες. Κατ΄αρχήν, όπως ήδη αναφέραμε, στην τεράστια μνήμη του θα συγκεντρώνει και θα αποθηκεύει κάθε πληροφορία που αφορά τις περισσότερες (για να μην πούμε όλες) τις πτυχές της λειτουργίας της πόλης (δρόμους, κτίρια, παροχές, κυκλοφορία οχημάτων κ.λπ) και φυσικά θα “κατασκοπεύει” και τη ζωή των κατοίκων της. Με τα εκατομμύρια και απροσδιόριστων μεγεθών δεδομένα που θα χωρούν σ΄αυτη τη “data”, το “επιχειρησιακό” αυτό “κέντρο” θα είναι έτοιμο να τα διαχειριστεί σε “χρόνο μηδέν”. Για τον πολίτη, βέβαια, αυτό σημαίνει πως όλοι οι έχοντες πρόσβαση σ΄αυτό το “κέντρο”,θα γνωρίζουν με κάθε λεπτομέρεια ΠΟΙΟΣ είναι , με την έννοια πώς συμπεριφέρεσαι ανά πάσα στιγμή μέσα στην πόλη.
Ο φυσιολογικός άνθρωπος είναι μια μοναδική “κατασκευή”, που διαθέτει σώμα, ψυχή και πνεύμα και αυτά τα τρία βρίσκονται σε αγαστή αρμονία και συνεργασία μεταξύ τους, υπό την ευθύνη-καθοδήγηση του μεγαλύτερου δώρου της Φύσης, του εγκέφαλου και το ΝΟΥ. Η φυσική, η ηθική, η συναισθηματική, η πνευματική υπόσταση του ατόμου κρίνονται από τη σωστή ή όχι λειτουργία της λογικής του. Η κοινωνική συμπεριφορά του ανθρώπου είναι πολύπλοκη και οι παράγοντες που την καθορίζουν και τη διαμορφώνουν πολλοί και διαφορετικοί. Μια σωστή συμπεριφορά,όμως, είναι πρωτίστως φυσιολογική, δηλαδή σύμφωνη με τους νόμους της Φύσης. Επομένως, την ηθική συμπεριφορά του ατόμου την καθορίζει πρωταρχικά η Φύση με τους αναλλοίωτους και απαρασάλευτους νόμους της. ΄Αρα ό,τι είναι φυσικό είναι κα ηθικό και αντίστροφα.
Τα αναφέραμε όλα αυτά για να καταλήξουμε σε μια παρατήρηση: ΄Ενα από τα φυσικά-φυσιολογικά, χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς του ατόμου (και αυτό δώρο της φύσης) είναι η μοναδικότητά του, η ατομικότητά του,η ιδωτικότητά του. Κάθε ακούσια, ερήμην της θέλησης του ατόμου εισβολή και διαταραχή αυτής της κατάστασης είναι αφύσικη και επομένως ανήθικη και τιμωρητέα.
Αντιλαμβανόμαστε ,όμως, ύστερα από τη σύντομη περιγραφή που κάναμε πως το περίφημο “Operaτion Center στο οποίο θα “χτυπά η καρδιά” της “Smart City” ,ήδη από τον ορισμό και μόνο της υπόστασης, της λειτουργίας και τη χρηστικότητάς του ,είναι ένας εχθρός, εισβολέας στη φυσιολογική ζωή του ατόμου, που του καταργεί το φυσικό και αναφαίρετο δικαίωμα στην ιδιαιτερότητα, την ατομικότητα,την ιδωτικότητα και τη μοναχικότητα. ΄Ολες αυτές οι φυσιολογικές του ιδιότητες και συμπεριφορές ανατρέπονται και καταστρατηγούναι πασιφανώς από την ύπαρξη και τη λειτουργία του εν λόγω “Κέντρου”.
Με λίγα λόγια στην “έξυπνη πόλη” κάποιοι θα ελέγχουν πλέον τη ζωή σου, υποκαθιστώντας σε πολλά ακόμα και τη λειτουργία του εγκεφάλου σου. Κι αν συμβαίνει αυτό, δεν έχεις πλέον δικιά σου ζωή. Ο χειριστής του “Κέντρου”, για παράδειγμα, θα σε ταυτοποιεί και μάλιστα με κάθε λεπτομέρεια σε “χρόνο μηδέν”, θα γνωρίζει πού ακριβώς είναι το σπίτι σου, πόσα δωμάτια έχει, σε τί κατάσταση είναι , πού έχεις το σαλόνι σου, πού το μπάνιο σου και πού την κρεβατοκάμαρά σου. ΕΙΣΑΙ “ΓΥΜΝΟΣ” και απόλυτα εκτεθειμένος στα μάτια και στα αυτιά του χειριστή του Operation Center, αλλά και οποιουδήποτε άλλου, έχει πρόσβαση σ΄αυτό. Εκεί έχουν συγκεντρώσει εύκολα και γρήγορα πια ΟΛΕΣ τις πληροφορίες (κρίσιμες και μη) για σένα και είναι στη διάθεσή τους να τις χρησιμοποιήσουν ανά πάσα στιγμή. Αν μάλιστα με την πάροδο του χρόνου εξελιχθεί η τεχνολογία σε τέτοιο σημείο που να μπορεί το “επιχειρησιακό κέντρο” με ειδικούς αισθητήρες και προσλαμβάνουσες να διαβάζει και τις σκέψεις σου,ε , τότε ποια δεν είσαι απλά γυμνός, αλλά… θεόγυμνος. “Τσίτσιδος” εντελώς στις αδηφάγες ορέξεις του χειριστή του “τέρατος-κέντρου” αλλά και της “ παρέας” του. Και όλα αυτά τα ανήθικα, αφύσικα και παράνομα θα ακούς συνέχεια να λένε πως γίνονται για το….καλό σου. Οι πολιτικοί θα το διατυπώνουν στην “ξύλινη” γώσσα τους ως “εν τω ονόματι του λαού και του κοινού καλού…” .
Τα οφέλη,όμως, που θα σου παρέχει αυτή η υποταγή ,εκούσια ή ακούσια, της ατομικότητας-ιδιωτικότητάς σου στην “data” του ‘Κέντρου’, αφορά σχεδόν όλους τους ζωτικούςτομείς της ζωής σου. Π.χ, θα σου εξασφαλίζει, για να μη σου λείπει ποτέ, την “ενέργεια” κάθε στιγμή , η οποία με τη σειρά της θα σου προσφέρει συνεχώς και αδιαλείπτως την πρόσβασή σου στο ιντερνέτ ,την τηλεόραση, το κινητό ,και όχι μόνο. Αν ξεχαστείς και πιάσεις το γυμνό καλώδιο του ηλεκτρικού κατά λάθος, μη σε νοιάζει. Το “Οperation Center” ενημερώθηκε ήδη, διαπίστωσε αμέσως τον άμεσο κίνδυνο που διατρέχεις ,ακόμα και πριν τον επεξεργαστεί ο εγκέφαλός σου. Οπότε , ούτε που θα καταλάβεις κάποιο χτύπημα από το ρεύμα, αφού ήδη ο χειριστής εν τη γενέσει του κινδύνου, εξουδετέρωσε και μηδένισε την τάση του ρεύματος στο ρολόγι σου. Σώθηκες! Κι άλλο παράδειγμα. Να μιλήσουμε για το πανάκριβο αγαθό της γης, το νερό. Στη “Smart Cite” θα έχεις όχι μόνο παρακολουθούμενης καθαρότητας και άφθονης και συνεχούς ροής νερό ,αλλά και δε θα υφίσταται ο παραμικρός κίνδυνος να πετάξει ο τρελός τρομοκράτης στο υδραγωγείο της πόλης σου “αρσενικό” για να σας εξοντώσει μαζικά. Αλλά ,έστω κι αν ξεφύγει από την επιτήρηση των αισθητήρων του Κέντρου και ο εγκληματίας πετάξει στη δεξαμενή το δηλητήριο, μη φοβάσαι. Την ίδια στιγμή το σύστημα το πήρε είδηση και έχει έτοιμη εναλλακτική λύση. Στρέφει αυτόματα και ακαριαία τη ροή του δηλητηριασμένου νερού έξω από τις σωληνώσεις και τις παροχές της πόλης και το διοχετεύει σε φρούριο δεξαμενή. Πάλι σώθηκες εσύ και άλλη 100.000 συνάνθρωποί σοι από βέβαιο και επώδυνο θάνατο. Επομένως, τί είναι η σωτηρία της ζωής σου μπροστά στην κατάργηση της ατομικότητας και της μοναχικότητας που λέγαμε παραπάνω;
Να μην επαναλαμβάνουμε τα ίδια. Ο “μεγάλος αδελφός”,όπως μας τον περιγράφουν σήμερα, θα είναι ένα αστείο παιχνιδάκι αύριο για το “τέρας” που λέγεται Operation center, που σχεδιάστηκε και ολοκληρώθηκε η κατασκευή-εγκατάστασή του, για να κάνει τη ζωή σου έτσι, όπως δεν είναι τώρα και μόνο στα όνειρά σου την έχεις κατακτήσει. Το “Κέντρο” είναι πάντα και πανταχού παρόν σε όλα τα κορυφαία ζητήματα της ύπαρξή σου. Στην υγεία, την εκπαίδευση, τη διευκόλυνση, στους καθοριστικούς και μη τομείς της ζωής σου. ΄Εγινες ο “βασιλιάς και ο πρίγκιπας” των παιδικών σου παραμυθιών! .Καί τί έχασες; Την ιδιωτικότητά σου, που και σήμερα, βέβαια, σίγουρα δεν τις έχεις .Χαιρέτα μια για πάντα, λοιπόν, την “κρυφή γοητεία” της “αμαρτωλής” ζωής”, που ανακύκλωνες ,για να ” ξεδίνεις” και να ευφραίνεσαι, όπως τουλάχιστον νόμιζες.
Χάνεις από τη μια λίγα ,κερδίζεις από την άλλη μύρια. Υπάρχει ,επομένως, λογική επιχειρηματολογία στις διαμαρτυρίες σου γι΄αυτή την απώλεια, αναλογικά με εκείνα που κέρδισες; Εντελως δυσαναλάγοα τα μεγέθη. Ακόμα και με την απλή λογική , όλες οι παροχές-προσφορές της Smart City ξεπερνούν παρασάγγες την αξία εκείνης της απώλειας .
Και είναι αλήθεια. Ας μην είμαστε ούτε υπερβολικοί ούτε φανατικοί. Το αεροπλάνο δεν μπορεί να σταματήσει να πετά ,επειδή κάποιες φορές πέφτει. Ούτε η ατομική ενέργεια να υπάρχει,επειδή υπήρξε ένα “Τσερνομπίλ” ή σήμερα οι φονταμενταλιστές του Ιράν απειλούν μ΄αυτή να αφανίσουν τη Μεσόγειο. “Πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι” ,είναι και παρανοϊκό και γελοίο. Αν ήταν έτσι και ό, τι ενέχει κίνδυνο στη χρήση του του αποσυρόταν και έμπαινε στο μουσείο δε θα υπήρχε πολιτισμός και εξέλιξη.
Το πρόβλημα ,επομένως, στη “έξυπνη πόλη”, δεν είναι ούτε το “τέρας” -“Operation Center”,ούτε η “data” του ούτε οι λεπτομερειακές πληροφορίες-αποκαλύψεις που αποθηκεύει για ανθρώπους, ζώα πράγματα. Αν είναι να γίνει η ζωή μας καλύτερη (και θα γίνει με τη λειτουργία μιας τέτοιας πόλης) “ας πάει και το παλιάμπελο”. Τη θέλουμε, την ψηφίζουμε ,την περιμένουμε. Καλώς να ορίσει. Μήπως στο κοινωνικό συμβόλαιο των Γάλλων Διαφωτιστών δεν μας ανάγκασe να εκχωρήσουμε βασικές ελευθερίες μας για το κοινό καλό, για να υπάρχει κράτος και κοινωνία; Μήπως σήμερα εν γνώσει ή εν αγνοία μας ,δεν παρακολουθούν οι δορυφόροι και οι κάμερες τα πάντα και δίνουν αναφορά στις κυβερνήσεις με το επιχείρημα (ή πολλές φορές πρόσχημα) πως έτσι προστατεύεται η ζωή μας από τους παρανοϊκούς;
΄Ομως, πέρα απ΄αυτά τα αυτονόητα και λογικά, όντως υπάρχει πρόβλημα στον τρόπο λειτουργίας της “έξυπνης πόλης” . Μόνο που αυτό το πρόβλημα δεν έχει να κάνει με τους λόγους και τις αιτίες που επικαλούνται οι θεωρητικοί και οι υποστηρικτές -υπέρμαχοι της ατομικότητας. .Δεν είναι σοβαρό επιχείρημα πως επειδή θα είμαι “θεόγυμνος” στο “μάτι” του Operation center, θα πρέπει να μην υπάρξει ποτέ η Smart City”.
Αλλά, τί έχω να κρύψω ; ΄Οταν λειτουργώ, όπως η φύση με έχει προγραμματίσει, τρώω (και μάλιστα είμαι καλοφαγάς), κοιμάμαι 9ωρο (και το απολαμβάνω), κάνω σεξ (με τη σύντροφό μου ή με άλλη, χωρίς να το κρύβω ούτε από …τη μια ούτε από την άλλη ), όταν πάω για την “ανάγκη” μου και διαβάζω στο “θρόνο” πάνω , τη μισή εφημερίδα μου ,όλα τούτα είναι κακά και ανήθικα; ΄Οχι, βέβαια. .Είτε με βλέπουν είτε όχι , δε με αφορά.Αυτοί που με κάνουν “ζουμ”,ενώ δεν πρέπει, ούτε έχουν λόγους να το κάνουν, αυτοί έχουν το πρόβλημα,όχι εγώ που συμπεριφέρομαι φυσιολογικά.
Κι αν πάμε στα πιο σοβαρά, εδώ γίνονται πιο ενισχυμένα τα επιχειρήματα υπέρ της data και των προσωπικών πληροφοριών για όλους μας που φυλάει στα σπλάχνα της. Ειδικότερα, οφείλει (και μπράβο της, αν το κάνει) να γνωρίζει ποιος ετοιμάζει στη γιάφκα του τη βόμβα για να τη τοποθετήσει στο σταθμό του Μετρό και να το τινάξω στον αέρα, για να εκδικηθεί μ΄αυτό τον τρόπο τους “ φονιάδες των λαών Αμερικανούς”, αλλά και τους “άπιστους”,που δεν μπορούν να αντιληφθούν πως ως “μάρτυρας” κερδίζει περισσότερα διαμελισμένος στον παράδεισο με τις παρθένες και τα βουνά από ρύζι, παρά ζωντανός στη μιζέρια του γκέτο του Λονδίνου που τον έριξε η “μαύρη του η μοίρα”. ΄Εχει υποχρέωση να υποδείξει το “Κέντρο λειτουργίας” τη σύλληψη του “αντάρτη της πόλης- πιστολά” ,που πριν λίγο “απαλλοτρίωσε” την τράπεζα ,αλλά πυροβόλησε παράλληλα και άφησε σακάτη τον ταμία. ΄Ομως, η αψεγάδιαστη κάμερα του Operation Center ανέλυσε και ταυτοποίησε στο “αέρα” το DNA του ληστή και από στιγμή σε στιγμή θα φτάσουν να τον συλλάβουν.
Εν κατακλείδι, όποιος δεν έχει λόγους να ντρέπεται και να φοβάται για εκείνα που κάνει, δεν έχει και λόγους να πολεμάει την “έξυπνη πόλη”. Ούτε το νόμο φοβάται, αν δεν τον παραβαίνει. Δε βάζει μάσκα για να λέει όσα λέει ,ως διαδικτυακός ακτιβιστής. Τα γράφει όλα χύμα και τσεκουράτα, όσο σκληρά κι αν είναι ,αλλά τα υπογράφει όμως. Τί έχει, επομένως, να φοβηθεί από τη “δεξαμενή” πληροφοριών για πάρτη του της “έξυπνης πόλης”;
Και όμως, υπάρχει πρόβλημα. Είναι αλλού όμως. Αφήστε τους εμπόρους ναρκωτικών, τους φονιάδες, τους ληστές, τους διαπλεκόμενους ,τους κοινωνικούς υποκριτές να φοβούνται . Εσείς απολαύστε τα αγαθά της “νέας πόλης”, γιατί είστε παιδιά της Φύσης και λειτουργείτε με τους νόμους της. Δεν πρέπει, όμως, γι΄αυτό και μόνο να “κλείνουμε τα μάτια” στα σοβαρά προβλήματα που θα προκύψουν από μια ανεξέλεγκτη και χωρίς όρους λειτουργία της “έξυπνης πόλης” του μέλλοντος. Ας προσπαθήσουμε να τα εντοπίσουμε μέσα από τα ακόλουθα ερωτήματα:
1.Ποιος έδωσε τη σχετική εντολή και την εξουσία να συγκεντρωθούν αυτά τα ιδιωτικά δεδομένα στη “data” του Operation Center; Η πολιτική εξουσία, η κυβέρνηση,ο δήμος που τους εκλέγουν οι πολίτες κάθε 4 συνήθως χρόνια; Το κράτος με άλλα λόγια;.
2 ΄Αν ναι, όλα αυτά τα ιδιωτικά δεδομένα χρησιμοποιούνται ΜΟΝΟ για τη σωστή λειτουργία της έξυπνης πόλης και επομένως για την εξυπηρετηση του πολίτη αποκλειστικά ή διοχευτεύονται και αλλού: Πού από ποιούς ,και με ποια ανταλλάγματα;
3. Πόσο ασφαλή είναι τα δεδομένα αυτά και ποιος τα δια-χειρίζεται; Ο εξουσιοδοτημένος από την αρχή, το κράτος το δήμαρχο τεχνικός έχει τις προδιαγραφές, όχι μόνο της εξειδίκευσης, που χρειάζονται , αλλά της ακέραιης προσωπικότητας, για να χειριστεί τόσο ευαίσθητα δεδομένα;
4. Πόσο επίσης ασφαλείς είναι οι πληροφορίες, έστω κι αν είναι άριστος ως χαρακτήρας και επιστήμονας, ο χειριστής του Operation Center από την εισβολή του κακού χάκερ, του τρομοκράτη, του ληστή? Τί προδιαγραφές ασφάλειας έχει το απαραβίαστο των δεδομένων του και πώς αποδεικνύεται αυτή ασφάλειά του?
5. Αν οι πιο ευαίσθητες παροχές και υπηρεσίες της πόλης υπάρχει δυνατότητα να περάσουν στη διαχείριση ενός ξένου εισβολέα, εν αγνοία του χειριστή και σε κλάσμα δευτερολέπτου, έρθει η συμφορά στην πόλη, τί γίνεται τότε;
Αυτά είναι κάποια ενδεικτικά ερωτήματα για τους κινδύνους που ενέχει η λειοτουργία του το Operation Center . Αφού ο δήμαρχος-η εταιρεία-ο χειριστής ή άλλος εμπλεκόμενος έχουν στη διάθεσή τους όλα τα δεδομένα και στην κυριολεξία διοικούν την πόλη, ελέγχουν το οξυγόνο ,το νερό, την υγεία, όλη τη ζωή της πόλης, έχουν όλοι αυτοί να παρουσιάσουν ένα ίδιας βαρύτητας (όπως είναι η ασφάλεια της πόλης) εχέγγυο πως δεν πρέπει να φοβάται κανείς πολίτης από την ανορθόδοξη χρήση των δεδομένων;
Κι αν υπάρχει τέτοιο εχέγγυο- απόδειξη, ποιος εξουσιοδοτείται να το παρουσιάσει και το σημαντικότερο ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη; Μήπως η εταιρεία που θα κατασκευάσει το Operation Center; Ο Δήμαρχος, ο κυβερνήτης ,ο πρωθυπουργός; ΄Οχι, ευχαριτώ! Κανέναν απ΄αυτούς δεν εμπιστεύομαι. Η ιστορία έχει αποδείξει πόσο ευάλωτοι είναι στο κακό, πόσο αριβίστες γίνονται για το κέρδος και την προσωπική τους ανάδειξη . Δε θέλω τέτοια έξυπνη πόλη αφημένη στα χέρια τέτοιων αρχόντων -“λύκων”. Σε καμιά περίπτωση δεν τους εμπιστεύομαι ούτε να κατασκευάσουν ούτε να χειριστούν την “data” του ” Κέντρου” .
Αν αυτοί, όπως τους γνωρίζουμε σήμερα, θα κάνουν κουμάντο κι αν οι ίδιοι θα διορίζου στο Κέντρο τους “ χειριστές”, ξεχάστε κι αυτούς και την “έξυπνη πόλη” τους. Είναι ικανοί (ειδικά οι εταιρείες που έχουν στόχο το κέρδος και οι πολιτικοί την εξουσία και το χρήμα) να μας καταστρέψουν τη ζωή, να μας κάνουν το “βίο αβίωτο” (ξεχωριστά ή και σε όλους μαζί), αν μας θεωρούν “εχθρούς” τους, μέσα από τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα που έχουν στην αποθήκη τους . Και τότε θα γίνει πράγματι κόλαση και όχι παράδεισος, όπως υπόσχονται η Smart City τους. Ας μείνουν, λοιπόν, ως έχουν οι πόλεις. Τουλάχιστον,κουτσά -στραβά, ελπίζω πως θα αξιωθώ να παίρνω την πενιχρή σύνταξή μου για τα επόμενα χρόνια,ως τα 85 μου, που είναι καλό προσδόκιμο ζωής στην εποχή μας. Δε θέλω υπ΄αυτές τις προϋποθέσεις άλλη …καλύτερη πόλη. Στην Ελλάδα λέμε: “΄Οποιος έχει το καλό και το καλύτερο γυρεύει ,ο διάβολος στην πλάτη του ρεβύθια μαγειρεύει”!
Χιλάδες τα προβλήματα που θα προκύψουν, αν η διαχείρηση της έξυπνης πόλης μείνει στην εξουσία τέτοιων ανθρώπων, ειδικά των πολιτικών και των εταιρειών. Δεν είναι μόνο η ανικανότητα και η έλλειψη εμπιστοσύνης σε τέτοιους “ θεσμούς” και επιχειρήσεις. Να μη ξεχνάμε ακόμα πως και ο ίδιος ο χειριστής είναι άνθρωπος. Υπόκειται στις ανθρώπινες αδυναμίες. Στο έμφραγμα και το εγκεφαλικό την ώρα που θα χειρίζεται ευαίσθητα δεδομένα ή θα παρακολουθεί την πόλη. Την ώρα, ας πούμε ,που γίνεται μια ειρηνική διαδήλωση στο κέντρο, πέφτει αναίσθητος πάνω στην οθόνη με τα “κουμπιά” και τυχαίνει να “πειραχτεί” εκείνο το κουμπί που δίνει εντολή στο επειχειρησιακό κέντρο επέμβασης και καταστολής αναρχικών εκδηλώσεων να σπεύσουν και να χτυπήσουν τους διαδηλωτές αδιακρίτως και με όλα τα μέσα. Οι διαμαρτυρόμενοι ειρηνικά μέχρι πριν λίγο , γίνονται “ Τούρκοι” μετά απ΄αυτό και απαντούν αμέσως στην απρόσμενη επίθεση με όσα μέσα διαθέτουν . Λίγο αργότερα,μετράμε 1000 ,χωρίς λόγο, νεκρούς από έναν εντελώς αστάθμητο παράγοντα. ΄Η ακόμα. Οι χειριστές έχουν παιδιά. Ο τρομοκράτης τα κρατά ομήρους και ζητά από τους γονιούς να του παραδώσουν τα “κλειδιά” από το ‘Κέντρο Ελέγχου” της “έξυπνης πόλης”. Τί θα γίνει τότε; Το “έλα να δεις” προφανώς.
Δώσαμε μια απλή ,εικόνα των κινδύνων που ενέχει η χρήση, αν λειτουργήσει σε ανθρώπινα χέρια το Operation Center. Ούτε η αυστηρή νομοθεσία,όσο κι αν προβλέπει λεπτομέρειες ο νομοθέτης για τη σωστή αποθήκευση και διατήρηση των δεδομένων. Ούτε ο “καλός καγαθός” κυβερνήτης με την αρχαία ελληνική σημασία. Ούτε ο άριστα καταρτισμένος και αρίστου χαρακτήρα χειριστής του “Κέντρου Ελέγχου” μπορούν να εξασφαλίσουν την ασφάλεια της πόλης από μιας τέτοιας μορφής τεχνολογκό συγκεντρωτισμό. Είναι ένας συγκεντρωτισμός εξουσιών… Τέρας!
΄Οσο υπάρχει ηθική που εκπηγάζει από άλλες πηγές και όχι από τη Φύση και το Νου.΄Οσο οι φορείς -οπαδοί της είναι αποφασισμένοι να την εφαρμόσουν και ας κάνουν “στάχτη” τον κόσμο. Όσο υπάρχει το κέρδος, η φιλοδοξία,ο εγωισμός, τα άλλα αβυσσαλέα πάθη.΄Οσο ο άνθρωπος είναι εκτεθειμένος στις αδυναμίες του, στην αρρώστια, στο τυχαίο, το απρόβλεπτο, το δυστύχημα, ΑΠΟΚΛΕΙΕΤΑΙ να δεχτώ ως πολίτης να λειτουργεί μια τέτοια ανεξέλεγκτη εξουσία και να κρέμεται η ζωή των παιδιών μου από τις ορέξεις εκείνων που έφτιαξαν και εξουσιάζουν την “έξυπνη πόλη”.
Και τί προτείνουμε; ΄Οπως λέγαμε παραπάνω ,δεν είναι λύση “πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι”. Σε καμιά περίπτωση. Τίποτα δεν είναι άσπρο-μαύρο. Η ίδια η φύση το διδάσκει. Γι αυτό, τα έκανε όλα όμοια, αλλά και αντίθετα, ποικίλα, διαφορετικά. Και πάνω από όλα μας χάρισε το δώρο των δώρων :Το Νου, ο οποιος, όταν λειτουργεί με βάση τους νόμους αυτής της Φύσης, είναι το ισχυρότερο όπλο του ανθρώπου.
Η λογική λοιπόν απαιτεί και τη λειτουργία της “έξυπνης πόλης”, αλλά και την ασφάλεια των πολιτών της. Γι αυτό είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε ποιός θα σχεδιάσει, θα κατασκευάσει και το σημαντικότερο ποιος θα διαχειριστεί τη λειτουργία του “Κέντρου” που θα κυβερνά αύριο την πόλη μας.
Ας δημιουργηθεί μια ευρεία ομάδα από ιστορικούς, φιλοσόφους, κοινωνιολόγους, νομικούς, πολιτικούς και τεχνοκράτες-τεχνολόγους, αποδεδειγμένου και μη αμφισβητούμενου κύρους από την ίδια την πορεία της ζωής τους, με ανθρωποκεντρικό,ιδεολογικό εξοπλισμό και απόλυτο σεβασμό στη Φύση, τη ζωή και τα αναφαίρετα δικαιώματα του ατόμου. Αυτοί να καθίσουν στο τραπέζι, να βάλουν πάνω όλα τα θέματα που θίξαμε και άλλα περισσότερο και εξειδικευμένα. Να ορίσουν αρχές, όρους, δικλείδες για την ασφαλή λειτουργία του Operation City. Και πάνω σ΄αυτό το νέο “κοινωνικό συμβόλαιο” να χτιστεί η νέα έξυπνη πόλη. Ναι,αυτούς τους εμπιστέυομαι και τους εξουσιοδοτώ ως πολίτης να προχωρήσουν στο κτίσιμο της Smart City.
Αλλά, πέρα απ΄αυτή του εγνωσμένου κύρους ομάδα, κρίσιμη, κρισμότερη ίσως είναι η ποιότητα του ανθρώπου που θα χειρίζεται τα δεδομένα για τους λόγους που αναλύσαμε παραπάνω. Σε έναν άνθρωπο χειριστή, όσο και τέλειο να είναι το “μηχάνημα” που του κατασκευάσανε ,υπάρχει πάντα ο κίνδυνος του “ανθρώπινου λάθους” ή του εξαναγκασμού του να πράξει αντίθετα από το καθήκον του. Και τότε,τί γίνεται τότε;
Εμείς πιστεύουμε πως ο χειριστής δεν πρέπει να είναι άνθρωπος, αλλά κάποιος που να έχει όλα τα χαρακτηριστικά του Ανθρώπου . ΄Αρα, αφού δε θα είναι αυθεντικό, ανθρώπινο ον, θα μορούσε να είναι αναλώσιμο κάθε στιγμή υπέρτατης ανάγκης και προορισμένο να θυσιάζεται, αν χρειαστεί.’
Γράφαμε στις 25/2/2014 στις ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ:
“ΗΓΓΙΚΕΝ Η (ΑΓΙΑ) ΩΡΑ ΤΟΥ ΡΟΜΠΟΤ
Εξυπνότερα τα ρομπότ από τον άνθρωπο το 2029»
Νέα “προφητεία” του διάσημου επιστήμονα και μελλοντολόγου Ρέι Κουρτσβάιλ.O διάσημος επιστήμονας, εφευρέτης και μελλοντολόγος Ρέι Κουρτσβάιλ συγκεντρώνει ξανά την προσοχή των ΜΜΕ με μια νέα… προφητεία του. Όπως υποστηρίζει σε 15 χρόνια από σήμερα τα ρομπότ θα έχουν ξεπεράσει σε νοημοσύνη τον δημιουργό τους, τον άνθρωπο! Θα είναι σε θέση να μαθαίνουν, να κάνουν αστεία και να… φλερτάρουν…”
(http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=570853)
΄Οσο πιο γρήγορα αναλάβουν τα ρομπότ να ασκήσουν “ευαίσθητες ” λειτουργίες” (ειδικά τις λεγόμενες θεσμικές) στα ανθρώπινα κράτη αρχικά και στις “αντιεξουσιαστικές” κοινωνίες με το χρόνο, λειτουργίες στις οποίες σήμερα μόνο ο άνθρωπος έχει πρόσβαση και δυνατότητα και θεωρούνται πως δεν υποκαθίστανται από “πράγματα”, τόσο το καλύτερο για τη ζωή, το άτομο, τις κοινωνίες.
Η πολιτική, η δικαιοσύνη και η εκπαίδευση είναι οι πρώτοι και θεμελιακοί τομείς που θα κατακτήσουν τα ρομπότ και δεν είναι λίγοι oi συνειδητοποιημένοι πολίτες που περιμένουμε πώς και πώς να ζυγώσει αυτή η ώρα. Οι άνθρωποι ,δυστυχώς, μέσα στους αιώνες δεν κατάφεραν ποτέ ούτε την πολιτική ( επιστήμη της διακυβέρνησης) να ασκήσουν σωστά ,ούτε να αποδώσουν φυσική-έλλογη δικαιοσύνη ή δικαιοσύνη του αγαθού συνειδότος). Διαπλοκές, εξαρτήσεις, συμφέροντα, εγωισμοί, ιδεολογίες-ιδεοληψίες, στενότητα πνεύματος, εν ολίγοις αδυναμία κατάκτησης της περίφημης υπέρβασης από τη ζωώδη στην ανθρώπινη κατάσταση (ανικανότητα του ατόμου να αρθεί σε υψηλά επίπεδα “ενανθρώπισης”), εμπόδισαν την παγίωση στην ατομική και συλλογική συνείδηση εννοιών φυσικών και αυτονόητων, όπως είναι η ενάσκηση καθηκόντων έντιμης πολιτικής, η απονομή “δίκαιης” δικαιοσύνης, το θησαύρισμα της απαραίτητης γνώσης.
Απέτυχε παταγωδώς ο άνθρωπος στους αιώνες να ανταποκριθεί επιτυχώς στους ρόλους που του ανέθεσαν να ενσαρκώνει στις κοινωνίες των ανθρώπων. Για αυτό το λόγο, φαίνεται πως καθίσταται επιτακτική πλέον η ανάγκη να τον υποκαταστήσουν τα ρομπότ σ΄αυτό το έργο. Καλούνται οι μηχανές να επιτύχουν εκεί που απέτυχαν οι άνθρωποι. Και είναι σίγουρο πως θα πετύχουν, γιατί η τεχνολογία, όταν θέλει (όταν μένει αναξάρτητη) ,μπορεί να παρακάμψει ή να εκμηδενίσει όλα τα ελαττώματα του ανθρώπου και να προμηθεύσει την κοινωνική “αγορά” με είδη-προϊόντα βασικής ανάγκης στα οποία παρατηρείται σοβαρή έλλειψη (διάβαζε π.χ, έργο από καλό δάσκαλο, δικαστή, πολιτικό κ.α).
Αρκεί,βέβαια, να διέπεται ο προγραμματισμός και η χρήση των μηχανών από τις αρχές που ,όπως είπαμε, δεν αξιώθηκε ο άνθρωπος να βιώσει και να υπηρετήσει, όπως εκείνες που εμπερικλείουν οι βασικές έννοιες της ισοτιμίας, της ισονομίας, της δικαιοσύνης, της αξιοκρατίας. Και φυσικά στη διάρκεια της λειτουργίας τους να μην έχει δυνατότητα αυθαίρετης-ανθρώπινης παρέμβασης ο “χειριστής” των μηχανών-ρομπότ για “σκοπούμενη” (με τη νομική έννοια του “δόλου”) αλλαγή ή τροποποίηση του προγραμματισμού για τον οποίον κατασκευάστηκε και “εξανθρωπίστηκε” με τις κυρίαρχες αρχές που μνημονεύσαμε.
Κάποιοι ισχυρίζονται πως οι μηχανές δε θα μπορέσουν ποτέ να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο, ειδκά σ΄αυτές τις κοινωνικές διακονίες που προτάξαμε (παιδεία, πολιτική, δικαιοσύνη) για πολλούς λόγους. Ιδιαίτερα, γιατί θα τους λείπει ο συναισθηματισμός. Τα μηχανήματα, λένε, δε διακατέχονται από αισθήματα. Δεν κλαίνε,ούτε γελάνε. Είμαστε σε θέση να διαβεβαιώσουμε, όμως, ιστορικά πως περισσότερο κακό παρά καλό έκανε στον άνθρωπο ο ανεξέλγκτος, ο υπερτροφικός ή ο ατροφικός συναισθηματισμός του, καθώς και η εκτός του ελέγχου της λογικής λειτουργίας του, απότοκα είτε της κακής συμπεριφοράς των ορμονών του είτε της αφύσικης ,κοινωνικής διαχείρισής του ή και των δύο μαζί. Αλλά, και πάλι, όσον αφορά το συναίσθημα, οι τεχνικοί επιστήμονες δεν αποκλείουν καθόλου να εμπλουτίσουν τα ρομπότ με τα βασικά συναισθήματα, τα οποία θα προσομοιάζουν στα ανθρώπινα και θα προκαλούνται μόνο από ερεθείσματα απαραίτητα για την εξυπηρέτηση του κεντρικού προορισμού- στόχου της μηχανής.
Η φύση,όπως έχουμε αναπτύξει εδώ, έχει αρχέγονους και απαρασάλευτους νόμους. Παράλληλα, η ίδια δώρισε στον άνθρωπο το κορυφαίο δώρο του ΝΟΥ. Το φυσικό, το λογικό, το αυτονόητο είναι απολύτως ορατά στους ανθρώπους και …”δια γυμνού οφθαλμού”, όταν δεν εγκαταλείπεται η συνείδησή του να στρεβλωθεί. Είναι πασιφανή, προφανή και απολύτως ευκρινή. Αυτά ακριβώς τα δώρα της φύσης θα είναι εκείνα που θα διαφεντεύουν τις αποφάσεις των ρομπότ την ώρα της λειτουργίας τους , ενισχυμένα φυσικά και από τις αρετές του νόμου, τους κανόνες δικαίου και τις άλλες κατακτήσεις του ανθρώπινου πνεύματος (πολιτισμού).
Πορευόμαστε ολοταχώς στον “αστερισμό” της κυριαρχίας του έλλογου ρομπότ, υψηλών προδιαγραφών για προσφορά ανώτερου, ποιοτικού έργου στο ανθρώπινο είδος. Είναι αυτό, ακριβώς, που εκτός των άλλων, θα συντομεύσει το δρόμο προς την κατάκτηση της αταξικής, ακηδεμόνευτης, αντιεξουσασιτικής ανθρώπινης “κοινότητας”, στην οποία κυρίαρχο-θεμελιακό γνώρισμα του ατόμου θα είναι η ατομικότητα, ως το αντώνυμο της μαζικότητας, όπως τη γνωρίζουμε στους ιστορικούς αιώνες.”
Κανένας άλλος δεν μπορεί να έχει την αποκλειστικότητα στη διαχείριση της λειτουργίας του Operation Center. Μόνο αυτό το ρομπότ, που έχει προικιστεί από τους φυσικούς -ηθικούς-λογικούς κατασκευαστές του με τις προδιαγραφές και τις ιδιότητες, που περιγράψαμε στο κείμενό μας παραπάνω. Εκείνο δεν υποκύπτει σε εκβιασμούς, δεν έχει εξαρτήσες από πρόσωπα, δεν αισθάνεται φόβο, συναισθηματικό δέσιμο, δεν έχει φιλοδοξίες. Δεν κατατρύχεται ΚΥΡΙΩΣ από το την επιθυμία για βρώμικο κέρδος. Δεν είναι επίσης εκτεθειμένο σε απρόοπτους-αστάθμητους κινδύνους, όπως ο άνθρωπος.
Παράλληλα, διαθέτει “εγκέφαλο”, που λειτουργεί με αλγάριθμους ,εκατομμύρια φορές ικανότερο από τον ανθρώπινο. .Κανένας χάκερ, κανένας τρομοκράτης δεν τον ξεπερνάει και δεν τον ξεγελάει. Είναι ένας ΥΠΕΡΑΝΘΡΩΠΟΣ , χωρίς να είναι ΑΝΘΡΩΠΟΣ. Κι αυτόν δεν έχω ειλικρινά κανένα λόγο να μην του εμπιστεύομαι τη ζωή των παιδιών μου, εκτός αν είμαι υποχόνδριος και μονίμως αντιρρησίας.
Και κάτι τελευταίο. Ακόμα κι αν κάπου στο δρόμο αυτός ο ΥΠΕΡΑΝΘΡΩΠΟΣ “ σκοντάψει και πέσει”, διαπράξει,δηλαδή, ένα αστάθμητο ,απρόβλεπτο από τον προγραμματιστή του λάθος και αναδύεται έστω και ο ελάχιστος κίνδυνος μεγάλης καταστροφής, ο Υπεράνθρωπος χειριστής ρομπότ, ξέρει τί θα κάνει. Αφού νιώσει πως χάνει τον έλεγχο της εξουσίας του Operation Center και γίνεται επικίνδυνος για την πόλη, ενεργοποιεί άμεσα το μηχανισμό αυτοκαταστροφής του. Πεθαίνει, για να σώσει τον άνθρωπο, αφού αυτός είναι ο σκοπός για τον οποίο προγραμματίστηκε. Τέτοιον χειριστή τον εμπιστεύομαι, τον ψηφίζω.
Ας ξεκινήσουμε να κατασκευάζουμε τη Smart City.Τ ο Ρίο έκανε την αρχή.