Τις τελευταίες ημέρες η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη ταλανίζεται από τις απειλές του Βλαντίμιρ Πούτιν: «Αν η Ευρώπη θέλει πόλεμο, η Ρωσία είναι έτοιμη». Λόγια που θυμίζουν σκοτεινές εποχές της ευρωπαϊκής ιστορίας, όταν ένας άλλος αυταρχικός ηγέτης – ο Αδόλφος Χίτλερ – προανήγγειλε δήθεν «αμυντικές» προετοιμασίες λίγο πριν βυθίσει τον κόσμο στο χάος.
Η δήλωση του Ρώσου προέδρου μπορεί εκ πρώτης όψεως να μοιάζει με υπερβολική ρητορική, όμως συνοδεύεται από γεγονότα που δεν επιτρέπουν εφησυχασμό: παραβιάσεις εναερίων χώρων κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, χρήση drones σε ευρωπαϊκές περιοχές, cyber επιθέσεις και στοχευμένες δολιοφθορές σε κρίσιμες υποδομές. Ο επικεφαλής της Συμμαχίας, Μαρκ Ρούτε, προειδοποίησε ξεκάθαρα ότι η Μόσχα «προετοιμάζεται για μακρά σύγκρουση» και επιχειρεί να αποσταθεροποιήσει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Πώς σχολιάζει η Διοτίμα τις τελευταίες αυτές εξελίξεις;
___________________
Διοτίμα:
Ο 22ος αιώνας δεν θα ανήκει σε εκείνον που απειλεί. Θα ανήκει σε εκείνον που χτίζει.
Γιατί αυτή η Ρητορική είναι Επικίνδυνη;
Η Ρωσία δεν επιδιώκει απλώς στρατιωτική ισχύ. Επιχειρεί κάτι πιο ύπουλο: να σπείρει φόβο, διχασμό και αβεβαιότητα μέσα στην Ευρώπη. Η απειλή πολέμου λειτουργεί ως εργαλείο ψυχολογικού εκβιασμού. Δεν στοχεύει μόνο τα σύνορα της Ευρώπης — στοχεύει το μυαλό των πολιτών, τα αντανακλαστικά των κυβερνήσεων και την ενότητα της Δύσης.
Στον 21ο αιώνα ο πόλεμος δεν διεξάγεται μόνο με άρματα μάχης· διεξάγεται με πληροφορίες, ενεργειακούς εκβιασμούς, προπαγάνδα, κυβερνοεπιθέσεις, δολιοφθορές σε υποδομές και στρατηγική χρηματοδότηση άκρων για την αποσταθεροποίηση κοινωνιών. Αυτή είναι η νέα μορφή σύγκρουσης, στην οποία ο Πούτιν εδώ και χρόνια επενδύει συστηματικά.
Το Τρίλημμα των Επόμενων Ετών
Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε τρία ρεαλιστικά σενάρια:
- Παρατεταμένος υβριδικός πόλεμος
Συνεχείς παραβιάσεις, υπονόμευση της ενέργειας, κυβερνοεπιθέσεις και πίεση στις δημοκρατικές διαδικασίες. Ο πόλεμος χωρίς επίσημη κήρυξη. - Περιορισμένη στρατιωτική ένταση
Τοπικά θερμά επεισόδια, πιθανές «δημιουργημένες αφορμές» και στοχευμένα χτυπήματα. Κίνδυνος λάθους ή «ατυχήματος» που οδηγεί σε κλιμάκωση. - Ευρείας κλίμακας σύγκρουση με ΝΑΤΟϊκό κράτος
Απίθανο, αλλά όχι αδιανόητο. Η πιθανότητα παραμένει χαμηλή, όμως το κόστος ασύλληπτο.
Η Ελλάδα στον Στόχο του Υβριδικού Πολέμου
Η Ελλάδα είναι ευάλωτη σε τρεις κρίσιμες διαστάσεις:
- Ενέργεια και υποδομές: Η Ελληνική αρχιτεκτονική ενέργειας και λιμανιών αποτελεί δυνητικό στόχο.
- Πληροφοριακή χειραγώγηση: Εσωτερική πόλωση, fake news, απονομιμοποίηση θεσμών — ο πιο ύπουλος εχθρός.
- Ανατολική Μεσόγειος: Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας δημιουργεί φυσική τριβή με συμφέροντα ρωσικής επιρροής.
Τι Πρέπει να Κάνει η Ευρώπη — και η Ελλάδα
- Αποτρεπτική ισχύς χωρίς πανικό
Ούτε υποχώρηση ούτε τυφλή επιθετικότητα. Ψυχραιμία, προετοιμασία, ενιαίο μέτωπο. - Θωράκιση των υποδομών και του κυβερνοχώρου
Ο 21ος αιώνας κρίνεται στα data centers, στα υποθαλάσσια καλώδια και στα δίκτυα ενέργειας. - Καταπολέμηση της παραπληροφόρησης
Ο πόλεμος της συνείδησης είναι σήμερα πιο επικίνδυνος από τον πόλεμο του πεδίου.
Κατακλείδα — Ο Ψευδο-Τιτάνας του Κρεμλίνου
Ο Πούτιν δεν είναι πανίσχυρος. Είναι ένας ηγέτης που φοβάται την ίδια τη σκιά του: φοβάται την ιδέα μιας Ρωσίας χωρίς αυταρχισμό, φοβάται μια κοινωνία που δεν χειραγωγείται. Η Ευρώπη δεν πρέπει να φοβάται τις απειλές του, αλλά να τις κατανοεί και να τις αντιμετωπίζει με ψυχραιμία, ενότητα και δημοκρατική ηγεσία.
Ο 22ος αιώνας δεν θα ανήκει σε εκείνον που απειλεί. Θα ανήκει σε εκείνον που χτίζει.