Σφοδρή επίθεση με βαρείς χαρακτηρισμούς εξαπέλυσε κατά γυναίκας δημοσιογράφου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τη διάρκεια προεκλογικής του ομιλίας χθες στη Μαλάτια της νότιας Τουρκίας.
Ο Τούρκος πρωθυπουργός και υποψήφιος για την προεδρία στις επικείμενες εκλογές της Κυριακής αποκάλεσε τη δημοσιογράφο της Taraf και ανταποκρίτρια του Economist, Αμπεριν Ζαμάν, «αναίσχυντη» και «στρατευμένη», με αφορμή τα σχόλιά τηςως «προσβολή» για τους μουσουλμάνους και το εκλογικό του σώμα του.
Αν και δεν την κατονόμασε, ο Ερντογάν αναφέρθηκε στην Ζαμάν, η οποία όταν πήρε συνέντευξη από τον αρχηγό της Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου στην τηλεόραση, τον ρώτησε αν «η μουσουλμανική κοινωνία είναι έτοιμη να αμφισβητήσει τις αρχές».
Φύγαμε, αρχές Αυγούστου, μια καλή παρέα φίλων, για ένα (απρογραμμάτιστο) ταξίδι-αστραπή, 4 ημερών, στη Σμύρνη ,τις παλιές, “χαμένες πατρίδες”, αλλά και στα κέντρα του αρχαίου ελληνικού-ελληνιστικού πολιτισμού (Ιωνία, Πέργαμος, ΄Εφεσσος κ.α). Η Σμύρνη με το “ατελείωτο” λμάνι στα “πόδια” της (δεν έχω δει μεγαλύτερο) απ΄όπου έφυγε κακήν- κακώς το ΄22 ο ντόπιος ελληνικός πληθυσμός , κυνηγημένος από τους Κεμαλιστές-νικητές Τούρκους, σε τίποτα δε θυμίζει σήμερα το δράμα εκείνο των Ελλήνων,που κατάντησαν πρόσφυγες-πένητες από τη μια ως την άλλη άκρη της Ελλάδας και κατατρεγμένοι για χρόνια από το γηγενή πληθυσμό. Πλήρωσαν οι γενιές των προσφύγων πολύ ακριβά την εθνικιστική ανοησία-αφροσύνη και των ίδιων των Ελλήνων της Μ.Ασίας και της “μητέρας” Ελλάδας (διάβαζε τη φιλοδοξία των πολιτικών και τον άκρατο εθνικισμό που είχαν καλλιεργήσει στον ελληνικό πληθυσμό).
Σήμερα, η Σμύρνη είναι μια μεγαλούπολη, με πληθυσμό κοντά στα 3 εκατομμύρια, σύγχρονα κτίρια (πολλά πανύψηλα και ” τερατώδη”), αλλά και πολλά μικρά σπίτια- ερείπια από το χρόνο και την κακοκατασκευή, με εμπόριο, όμως, που ανθεί. Μια πόλη που σφύζει από ζωή και κίνηση.
Το μόνο που θυμίζει στη Σμύρνη εκείνη την παλιά, τραγική ιστορία της Μικρασιατικής καταστροφής, είναι στη μέση του λιμανιού το παλιό, καλοδιατηρημένο κτίριο που κυματίζει η ελληνική σημαία και ακριβώς από κάτω μια έκθεση φωτογραφιών που απεικονίζουν σκηνές από την καταστροφή, τη μεγάλη πυρκαγιά και τις απερίγραπτες σκηνές της “μεγάλης φυγής” και του πανικού του κόσμου.
Μου έκανε εντύπωση που οι Τούρκοι διατηρούν αυτήν την ελληνική έκθεση και μάλιστα στο καλύτερο πέρασμα της πόλης με εκατοντάδες τουρίστες και ρώτησα τον υπεύθυνο πώς και εκθέτουν μια μεγάλη βαρβαρότητα της ιστορίας τους και τί λέει ο κόσμος στη Σμύρνη για εκείνη την εποχή. Ο άνθρωπος με πολλή ευγένεια μου εξήγησε πως κανείς πια δεν ενδιαφέρεται στην πόλη για εκείνη την καταστροφή,πως οι νεότεροι ούτε καν γνωρίζουν τα δραματικά γεγονότα του ΄22 και πως η Μικρασιατική καταστροφή είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της τούρκικης ιστορίας και δεν έχει νόημα να το αποκρύπτουν ούτε και παραγράφονται τέτοια ιστορικά γεγονότα!
“Ωραίος” Τούρκος ,σοβαρός, υπεύθυνος, αντικειμενικός μου φάνηκε. Και κάπως έτσι πρέπει να είναι τα πράγματα. Δε δείχνουν οι Τούρκοι (ο απλός κόσμος) σήμερα στη Σμύρνη να κατατρύχονται από εκείνες τις φοβερές μνήμες. Καιρός, νομίζω, να απαλλαγούμε κι εμείς απ΄αυτές τις τραγικές αναμνήσεις-νοσταλγίες για τις “χαμένες πατρίδες”,να γυρίσουμε το ρολόγι του χρόνου στις μέρες μας και να απαλλάξουμε τις νεότερες γενιές από το φανατισμό και την εθνικιστική τύφλα.
Με την ευκαιρία, διαβάζοντας παραπάνω τις ύβρεις κατά της δημοσιογράφου και την αμετροέπεια του Ερντογάν, θα ήθελα να επισημάνω το εξής: Είναι τεράστιες οι διαφορές που συναντάει κανείς σήμερα ανάμεσα στον πληθυσμό της Τουρκίας. Διαφορές που είναι δύσκολο ως αδύνατο να τις συγκεράσει ή να τις αγνοήσει κανείς. ΄Εντονο το ισλαμικό στοιχείο στη Σμύρνη, ας πούμε. Μπούργκες, τζαμιά ιμάμηδες, η “Ανατολή” παρούσα ,αλλά από την άλλη, και το μεγαλύτερο ίσως κομμάτι του πληθυσμού με σύγχρονο ντύσιμο, με ευρωπαϊκή συμπεριφορά-κουλτούρα (δυτικό τρόπο ζωής). Μα πάνω απ΄όλα, οι Τούρκοι, ισλαμιστές και μη, είναι ευγενικοί, ειδικά προς τους ΄Ελληνες, καλόκαρδοι, φιλόξενοι, ανθρώπινοι ακόμα και με πάθος για ζωή και διασκέδαση.
Μου άρεσαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι,όπως τους χάζευα στην καθημερινότητά τους. ΄Οχι, όμως,και ο Ερντογάν που έχει κατακλύσει την πόλη με τις τεράστιες προσωπογραφίες του ,που θυμίζουν άλλες εποχές. Δε μου αρέσει ο Ερντογάν γενικώς ως πολιτικός. Βέβαια, τον προτιμώ από τους θεοπάλαβους φονταμενταλιστές, τους τυφλωμένους Ισλαμιστές, αλλά και τους ακροδεξιούς εθνικιστές. Μπορεί και τούτος να υπεραμύνεται της θρησκείας, αλλά δεν έχει το φανατισμό των ηγετών στα θεοκρατικά κράτη. Είναι πιο λογικός, πιο διαλλακτικός, πιο συγκρατημένος. ΄Ομως, δεν είναι ο ηγέτης που χρειάζεται η γειτονική χώρα, για να ξεπεράσει τα προβλήματά της ,ειδικά τις τεράστιες διαφορές που υπάρχουν στην τούρκικη κοινωνία, όπως είπαμε. Οικονομικά ,βέβαια, δείχνει η χώρα να είναι σε καλή κατάσταση, αλλά θα έλεγα πως η γενικότερη εικόνα της Σμύρνης, μου έδωσε την εντύπωση της Ελλάδας στη δεκαετία του ’70-΄80 . Είναι ακόμα πίσω σε πολλά πράγματα οι Τούρκοι σε σχέση με μας.
Είναι καιρός να ανοίξει η αγκαλιά της Ευρώπης και για την Τουρκία. Είναι απαραίτητη η ένταξή της στην Ε.Ε και για την καλυτέρευση της ζωής του τούρκικου λαού, αλλά και η Ευρώπη θα αποκτήσει ένα μέλος-χώρα από τον κόσμο του Ισλάμ ,ικανό να διαδραματίσει σοβαρό ρόλο στη γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα σε Δύση και τον ισλαμικό κόσμο. Η Ελλάδα ιδιαίτερα, μόνο κέρδη μπορεί να περιμένει από αυτή την ένταξη της γείτονος στην Ευρωπαϊκή οικογένεια. .Ειδικά τα οικονομικά οφέλη ,θα είναι απεριόριστα για τη χώρα μας.
΄Αλλωστε, ίδιοι λαοί είμαστε.΄Οπως κι εκείνοι, κι εμείς εδώ ,είμαστε με το ένα πόδι στην Ανατολή και με το άλλο στη Δύση. ΄Αντε να πούμε πως εμείς, λόγω Ε.Ε, έχουμε προχωρήσει ένα βήμα πιο μπροστά, ως “Ευρωπαίοι”. Αλλά, αυτό δεν αλλάζει την ιστορική πραγματικότητα πως είμαστε ένας λαός στην ουσία, κυρίως πολιτισμικά.
Καλώς να ορίσουν, λοιπόν, στη μεγάλη οικογένεια της Ευρώπης οι καλοκάγαθοι γείτονες.
